كارآموزي ساختمانهاي بتني
مقدمه
بدرستي قدمت استفاده بشر از سرپناه يا بطوركلي به مفهوم امرروزي قدمت استفاده بشر از مسكن معلوم نيست ولي تقريبا آنرا مي توان همزمان با پيدايش بشريت دانست ، زيرا چنين گمان مي رود كه بشر از همان ابتدا براي مصون ماندن ا برف وباران وسرما وگرما وحمله حيوانات وهمچنين حمله ساير اقوام به غارها پناه برده واين غارها را مي توان اولين محل سكونت براي بشر دانست واز آن زمان تاكنون انسانها هميشه به فكر آن بوده اند كه مسكني راحت تر وبهتر براي براي خود تهيه نمايند .
در قرون اخير كه رشد جمعيت در دنيا به طور چشمگيري روبه ازدياد نهادوبشر از لحاظ علمي وفني مشكلات بسياري را حل نموده در ساختن مسكن نيز مانند ساير امورتحولات عمده اي بوجود آورد وديگر ساختن خانه هاي تك واحدي جوابگوي احتياجات جوامع بشري نبوده وبه همين علت سيستم خانه سازي به كلي دگرگون شده واستفاده از مصالح مقاوم نيز مانند فولاد وسيمان در ساختمان رايج گرديد ودراثر دسترسي به اين مصالح وامكانات ديگر گسترش شهرها از افقي به عمودي تبديل شد وامر آپارتمان سازي در ساختمانهاي چندين طبقه متداول گرديد .
ساختمانهاي بتني
ساختمانهاي بتني ساختماني است كه براي اسكلت اصلي آن از بتن آرمه ( سيمان ، شن ، ماسه ، وفولاد به صورت ميله گرد ساده يا آجردار ) استفاده شده باشد . در ساختمانهاي بتني سقفها به وسيله تاوه (دال ) هاي بتني پوشيده مي شود ، ويا از سقفها تيرچه وبلوك وساير سقفهاي پيش ساخته استفاده مي گردد. وبراي ديوارهاي جدا كننده (پارتيشن ها) ممكن است از انواع آجر مانند سفال تيغه اي ، آجر ماشيني سوراخ دار ، آجر معمولي كوره اي ويا تيغه گچي وياچوب استفاده شده وممكن است از ديوار بتون آرمه هم استفاده شود.
در هرحال دراين ساختمانها شاه تير ها و ستونها از بتن آرمه (بتن مسلح ) ساخته مي شود .
قسمتهاي مختلف ساختمانهاي بتوني
اجزاء تشكيل دهنده يك ساختمان بتوني بشرح زير ميباشد :
- پي
- ستون
- تيرهاي اصلي
- سقف
- ديوار
براي اجراء ساختمانهاي بتوني به كارگاههاي زير نياز داريم .
- كارگاه قالب بندي يا كارگاه نجاري
- كارگاه آماتوربندي
- كارگاه تهيه بتون
- كارگاه تهيه شن و ماسه
كليات اجرا : مراحل مختلف ساختمان
قالب بندي
همانطوريكه مي دانيم در كارگاه هاي ساختمانهاي بتوني سه كارگاه وجود دارد كه هم زمان به كار خود ادامه ميدهند اين سه كارگاه عبارتند از كارگاه بتن سازي – آرماتور بندي و قالب بندي از آنجاي كه بتن قبل از سخت شدن روان مي باشد لذا براي شكل دادن به آن احتياج به قالب داريم . قالبهايي كه براي بتن ساخته ميشود اغلب چوبي مي باشد براي كارهاي سري سازي از قالبهاي فلزي نيز استفاده ميشود .
قالبها و داربستهاي زير علاوه بر شكل دادن به بتن وزن آنرا نيز تا زمان سخت شدن تحمل مي نمايند . بدين لحاظ اگر در اجراي آن دقت كافي نشود ممكن است در موقع بتن ريزي واژگون شده موجب خسارت شود در ساختمانهاي بزرگ براي قالب بندي نيز بايد محاسبه انجام گرفته شود و نقشه اجرايي تهيه گردد ولي در ساختمانهاي كوچك بعلت كمي حجم بتن احتياج به محاسبه و تهيه نقشه براي قالب بندي و داربست آن ندارد .
شكل قطعات بتوني با اندازه آنها كه بايد ريخته شود بايد بوسيله قالب تهيه شود . تخته و چوبي كه براي قالب بندي مصرف ميشود بايد كاملا خشك بوده و در برابر رطوبت تغيير شكل ندهد زيرا تغيير شكل قالب موجب تغيير شكل تيرها و ستونها و همچنين ممانهاي وارده بر آنها موثر ميباشد در ايران معمولا از تخته اي كه به نام چوب روسي معروف مي باشد براي قالب بندي استفاده مينمايند .
اين تخته بايد به اندازه كافي نرم باشد تا در موقع نجاري دچار مشكل نشويم و از طرفي بايد آنچنان محكم باشد كه بتوان وزن بتن و آرماتورها و كارگران بتن ريزي و وسايل بتن ريزي از قبيل چرخ دستي – ويبراتور و غيره را بخوبي تحمل كند.
ضخامت تخته هاي مورد مصرف در مورد ستونها و كف تيرها حداقل 3 سانتيمتر و ضخامت تخته هاي گونه تيرها و قالب دالها حداقل 2 سانتيمتر مي باشد و پهناي تخته ها متناسب با ابعاد قطعهاي مي باشد كه قالب براي آن ساخته ميشود مثلا براي تيري به پهناي 30 سانتيمتر بايد از دو عدد تخته به پهناي 15 سانتيمتر استفاده نمود.
ولي معمولا در قالب بندي از تخته هايي به پهناي 15 تا 20 سانتيمتري و طول 4 متر استفاده مي نمايند معمولا سطح تماس بتون و تخته قالب بندي را بوسيله روغن هاي معدني خنثي شده ( بدون اسيد و قليا ) چرب مي نمايند در هر حال بايد از روغني استفاده نمود كه در واكنشهاي شيميايي سيمان دخالت نداشته باشد.
ماليدن روغن به روي قالب بدان علت است كه اولا تخته كه در ابتدا كاملا خشك است آب بتون مجاور خود را نمكيده و موجب فساد بتون نشود و در ثاني در موقع باز كردن قالب تخته ها به راحتي از بتن جدا شوند و در صورت مناسب بودن براي قالب بندي بعدي مورد استفاده قرار گيرند زيرا از يك قطعه تخته براي چيدين بار قالب بندي ميتوان استفاده نمود در برآورد هزينه ساختمان معمولا 3/1 قيمت تخته را براي هر بار قالب بندي منظور مي نماكيند.
ولي معمولا عملا از يك تخته بيش از 5 الي 6 بار نيز ميتوان استفاده كرد . در موقع ماليدن روغن بايد كاملا دقت نمود كه آرماتورها به روغن آغشته نشود زيرا در اين صورت روغن مانع چسبيدن بتن به دور ميله گرد گرديده و جسم يكپارچه تشكيل نداده و بتن و آرماتور هر يك به تنهايي كار ميكنند و موجب ضعف در همگن بودن فولاد و بتن ميگردد .
زيرا فرض بر اين است كه فولاد و بتون يكپارچه بوده و تنشها و كرنشهاي آنها مساوي است . براي بهم بستن تخته ها به همديگر از چوبهايي كه در اصطلاح قالب بندي به آنها چهار تراش ميگويند استفاده ميشوند. كوچكترين بعد مقطع اين چهار تراشها كه به آن پشت بند هم ميگويند نبايد از 8 سانتيمتر كمتر باشد.
انواع قالب
قالب پي :
معمولا براي قالب بندي پي ها ا زآجر استفاده ميكنند. بدين طريق كه بعد از خاكبرداري وتعيين محورها اندازه پي ها را با آجر چيده وبعد شناژ ها را نيز به آن متصل مي نمايند ضخامت اين آجر چيني حتي ميتواند 10 سانتيمتر هم باشد بهتر است براي اين آجر چيني از ملات گل استفاده شود زيرا دراينصورت بعد از سخت شدن بتون ميتوان آجرهارا برداشته ومجددا استفاده نمود ولي در اين طريق (ديوار 10 سانتيمتري وملات گل ) ممكن است در موقع بتن ريزي ديوارهاي قالب تحمل وزن بتون را ننموده واز همديگر متلاشي شود كه دراين صورت مي بايد قبل از بتون ريزي پشت كليه قالبها با خاك ويا آجر ويا مصالح ديگر بسته شود بطوريكه
كارآموزي ساختمانهاي بتني