پروژه تأسیسات
شامل فاز 1 و 2
Earthin
زمين از موادي تشكيل يافته كه غالباً هادي الكتريسيته هستند بخصوص در حالتيكه مرطوب باشند. بنابراين اگر شخصي كه روي زمين قرار دارد با جسمي كه نسبت به زمين داراي پتانسيل است تماس حاصل نمايد به علت برقرار شدن جريان دچار برق گرفتگي ميشود.
در ابتداي پيدايش صنعت برق نقطة نوترال (خنثي) آلترناتور و ترانسفورماتورها را به زمين متصل نمي‌كردند. براي شبكه‌هاي كوچك آن دوران كه داراي طول كم و ولتاژ پائين بودند نيازي به زمين كردن احساس نمي‌شد. اين شبكه‌ها به شبكه‌هاي (نوترل مجزا) يا (غير متصل به زمين) يا (زمين نشده) معروف بودند. البته حتي اين شبكه‌ها هم از طريق خازنهاي كوچك بين فازها و زمين با زمين اتصال الكتريكي با امپدانس زياد داشتند. اين شبكه‌ها نسبت به شكبه‌هاي زمين شده امروزي داراي چند امتياز بودند. يكي اينكه اتصال اتفاقي يك فاز به زمين موجب برقراري جريان قابل ملاحظه و سبب قطع جريان برق و خاموشي نمي‌شد. ديگر اينكه در صورت تماس بدن شخصي كه روي زمين قرار داشت با يكي از فازها به علت برقرار نشدن جريان خطرناك ، شخص دچار برق گرفتگي نمي‌گرديد.
با توسعه شبكه‌ها و افزايش ولتاژ آنها جريانها در حالت اتصال يك فاز به زمين قابل ملاحظه گرديد كه متناوباً خود به خود قطع و وصل مي‌شد و در محل اتصالي جرقه‌اي ايجاد مي‌نمود كه به پديده (زمين جرقه زدن) معروف گرديد.
در تمام تأسيسات الكتريكي ، بخصوص تأسيسات فشار قوي ، زمين كردن يكي از مهمترين و اساسي‌ترين اقدامي است كه براي رفاه و سلامتي و اصولاً ادامة زندگي اشخاصي كه به نحوي با اين پست‌ها در تماس هستند و حتي در خارج از پست در رفت و آمد مي‌باشند بايد با دقت هرچه تمام‌تر و با توجه به قواعد و قوانيني كه بدين منظور تحرير شده است انجام گيرد.
در تأسيسات برقي دو نوع زمين وجود دارد كه ما يكي را زمين كردن حفاظتي و ديگري را زمين كردن الكتريك مي‌ناميم. (VDE 141)
زمين كردن حفاظتي
زمين كردن حفاظتي عبارتست از زمين كردن كليه قطعات فلزي تأسيسات الكتريكي در ارتباط مستقيم (فلز به فلز) با مدار الكتريكي قرار دارند. اين زمين كردن به خصوص براي حفاظت اشخاص در مقابل اختلاف سطح تماس زياد بكار برده مي‌شوند. بدين منظور در پستهاي فشار قوي ، بايد تمام قسمتهاي فلزي كه در نزديكي و همسايگي با فشار قوي قرار گرفته‌اند و امكان تماس عمدي و يا سهوي با آنها موجود است ، به تأسيسات زميني كه براي اين منظور احداث نشده است متصل و مرتبط گردند. اين قسمتها عبارتند از ستونها و پايه‌هاي فلزي ، درب و نرده‌هاي فلزي ، قسمتهاي فلزي دسترس تمام دستگاهاي اندازه‌گيري ، ايزولاتورها ، مقره‌هاي عبور ، بخصوص قسمتهاي فلزي كه براي كار كردن با دستگاه بايد آنها را لمس كرد مثل چرخهاي فرمان و انواع و اقسام تنظيم كننده‌ها و رگولاتورها ، دسته كليدها و غيره زيرا در اين قسمتها در اثر عبور جريان خيلي كم نيز عضلات است بطوري منقبض مي‌شوند كه باز كردن و رها كردن از آن غيرممكن و محال است و عاقبتي وخيم براي تماس گيرنده در پيش خواهد داشت.
بدين منظور و براي جلوگيري از هرگونه حادثه‌اي بايد زمين حفاظتي به نحوي تأسيس گردد كه قسمتي از مسير جريان كه توسط اعضاء بدن انسان اتصالي ميشود (دست و يا پا) داراي تفاوت پتانسيل يا افت ولتاژ زيادي نباشد.
افت ولتاژ بستگي به شدت جريان و مقاومت مسير جريان دارد.
شدت جريان اتصال زمين بيشتر بستگي به قدرت و نوع ارتباط شبكه با زمين دارد و در هر حال مقداريست معلوم و ثابت و قابل محاسبه و در ضمن غيرقابل پيشگيري. لذا براي كوچك نگهداشتن افت ولتاژ بايد مقاومت مسير جريان حتي‌المقدور كوچك نگهداشته شود. بطور مثال اگر يك مقرة عبور كه در ديوار مرطوبي نصب شده است بشكند و سيم فشار قوي با ديوار تماس پيدا كند و جريان اتصال زمين در اين حالت 25 آمپر و مقاومت هر متر ديوار 10 اهم باشد ، مابين دو نقطه از ديوار كه انسان با آن تماس دارد (فاصله دست و پا تقريباً 2 متر) اختلاف سطحي برابر با
V=I.R=25×2×10=500 V.H
بوجود مي‌آيد كه مسلماً براي انسان خطرناك است. ولي اگر پاية فلزي مقره كه به ديوار محكم شده بوسيله يك سيم نسبتاً ضخيم به زمين وصل شود ، در موقع اتصال بدنه يا اتصال زمين ، قسمت عمده جريان اتصالي از اين سيم عبور مي‌كند و كليه قسمتهاي ديوار هم پتانسيل سيم در آن نقطه خواهد شد. لذا افت ولتاژ در امتداد ديوار ناچيز شده و براي انسان خطري ايجاد نخواهد كرد.
عامل مؤثر خطر براي انسان يا هر موجود ديگر جريان ميباشد كه البته وجود اختلاف سطح است كه باعث عبور اين جريان مي‌گردد. در فشار ضعيف جريانهاي 1 تا 1/0 آمپر كه از قلب مي‌گذرد خطر جاني دارد.
زمين كردن الكتريكي
«زمين كردن الكتريكي» يعني زمين كردن نقطه‌اي از دستگاههاي الكتريكي و ادوات برقي كه جزئي از مدار الكتريكي مي‌باشند. مثل زمين كردن مركز ستاره سيم‌پيچ ترانسفورمر و يا ژنراتور و يا زمين كردن سيم وسط يا سيم مشترك در ژنراتور جريان دائم سري شده (MP).
زمين كردن الكتريكي دستگاهها به خاطر كار صحيح دستگاهها و جلوگيري از ازدياد فشار الكتريكي فازهاي سالم نسبت به زمين در موقع تماس يكي از فازها به زمين ميباشد.
زمين كردن الكتريكي سه نوع است:
الف- زمين كردن مستقيم
مثل وصل كردن مستقيم نقطة صفر ترانسفورماتور با نقطه‌اي از سيم رابط بين دو ژنراتور جريان دائم به زمين.
ب- زمين كردن غير مستقيم
مانند اتصال نقطة صفر ژنراتور توسط يك مقاومت بزرگ به زمين يا اتصال نقطه صفر ستاره ترانسفورماتور توسط سلف بزرگ به زمين.
پ- زمين كردن بار
پروژه تأسیسات