پاورپوینت موج
به هرنوع حرکتی که در زمان های مساوی به صورت پیاپی تکرار شود،حرکت نوسانی می گویند و به جسمی که نوسان می کند،نوسانگر گفته می شود.
مثال:وزنه ی کوچکی را به یک فنر نرم می بندیم و ان را حدود 2 سانتی متر پایین کشیده و سپس رها می کنیم،مشاهده می کنیم که در زمان های مساوی عمل رفت و برگشت تکرار می شود.بنابراین حرکت نوسانی است.
مثال2:یک گلوله ی کوچک را به نخ سبکی میبندیم و از راستای قائم در حدود 15 درجه منحرف می کنیم .در این حالت گلوله دارای انرژی پتانسیل گرانشی می شود .حال اگر آونگ را رها کنیم ،این آونگ در زمان های مساوی عمل رفت و برگشت را انجام می دهد.بنابراین حرکت آن نوسانی است.
توجه:یک رفت و برگشت کامل آونگ و یا وزنه ی آویخته به فنر را یک نوسان کامل می گویند.
در سال های آینده خواهید آموخت که زمان یک نوسان آونگ با طول نخ رابطه ی مستقیم و با شتاب جاذبه ی سیاره رابطه عکس دارد،یعنی هرچه طول نخ را زیاد کنیم،زمان یک نوسان زیادتر می شود و هر چه شتاب جاذبه زمین زیادتر شود،زمان یک نوسان کمتر می شود.جرم و آونگ و اندازه ی زاویه ای که آونگ را باآن زاویه ها رها می کنیم،اثری در زمان نوسان ندارد.
دوره:زمان یک نوسان کامل را دوره می نامند.مثلا وقتی می گوییم دوره ی یک نوسان 2 ثانیه است یعنی 2 ثانیه طول می کشد تا یک نوسان کامل انجام شود.دوره را با حرف T نشان می دهند و یکای آن ثانیه است.
بسامد (فرکانس):تعداد نوسان های کاملی که در یک ثانیه انجام می گیرد را بسامد می نامند.مثلا وقتی می گوییم بسامد یک نوسان 10 هرتز است یعنی آن نوسانگر 10 نوسان کامل را در یک ثانیه انجام میدهد.بسامد را با حرفf(حرف کوچک)نشان می دهند و یکای اندازه گیری آن هرتز (Hz) نام دارد.
مثال:نوسانگری در 10 صانیه 100 نوسان کامل انجام می دهد.بسامد آن چقدر است؟
یعنی 10 نوسان کامل در یک ثانیه انجام می شود.
رابطه ی بین دوره و بسامد:آونگی را در نظر بگیرید که در 2 صانیه یک نوسان کامل انجام می دهد.می دانید دوره ،زمان یک نوسان کامل است.بنابراین می توانیم بنویسیم t=2s.بسامد نیز تعداد نوسان های کامل در یک ثانیه است:بنابراین برای این آونگ :
مقایسه عددهای بالا مارا به این واقعیت می رساند که دوره و بسامد وارون یکدیگرهستند:یعنی
مثال:بسامد یک نوسان 100 هرتز است.دوره ی آن چقدر است؟
توجه:یکای اندازه گیری دوره ثانیه(s) و یکای اندازه گیری بسامد است.برای احترام به فعالیت های علمی هانریش