مقاله آب و هواي آسيا
چنانکه مي دانيم آب وهوا وضعيت غالب جو در نقطه معيني از زمين را شامل مي شود. يعني حالت ها و شرايطي كه در آن منطقه حكم فرماست. از طرفي عناصر اصلي آب و هوا كه تمام شرايط را در دست دارند و در بررسي آب و هواي يك منطقه مورد بررسي قرار مي گيرند عبارتند از :
1- درجه حرارت
2- رطوبت و ريزش هاي جوي ( باران، برف…. )
3- فشار هوا و بادها
عناصر فوق به نام عناصر آب و هوايي معروف هستند و در ارتباط با هم عمل مي كنند، اما در بين اين عناصر، درجه حرارت اساسي ترين عنصر آب و هوايي به شمار مي رود.به طوري كه بارش و فشار، هر يك تحت تاثير درجه حرارت مي باشند.
بر اساس دما آسيا را مي توان به سه بخش متفاوت تقسيم كرد.
1- سرزمين هاي مجاور قطب شمال و سيبري با روزهايي سرد و يخبندان در تمام سال.
2- سرزمين هاي جنوبي كه در مجاورت درياها واقع شده اند، از درياي سرخ در غرب تا جزيره ي تايوان در شرق.
3- بخش هاي داخلي آسيا كه داراي سرماي سخت و خشن در زمستان ها و گرماي زياد در تابستان ها هستند.
بر اساس بارش نيز آسيا را مي توان در اين سه بخش بررسي نمود.
1- سرزمين هاي مجاور قطب شمال و سيبري با توجه به نحوه ي تابش خورشيد و گرماي ناچيز، رطوبت و بارش را نداشته و خشك است.
2- سرزمين هاي جنوبي كه در مجاورت درياها واقع شده اند، چنانچه عوامل ديگر دخالت نداشته باشند، از رطوبت و بارش كافي برخوردارند.
3- بخش هاي داخلي آسيا كه از درياها و منابع رطوبتي دور هستند و بنابر اين از رطوبت و بارش نيز بي بهره و خشك هستند.
بر اين اساس آسيا را به دو قسمت آسياي مرطوب و آسياي خشك تقسيم مي كنند.
چنان كه در تقسيمات بالا ديده مي شود، موارد يك و سه از بارندگي بي بهره اند و تنها سرزمين هايي كه در مورد دوم نام برده شده اند از بارندگي كافي برخوردار هستند. بنابراين:
1- آسياي مرطوب
شرق، جنوب و جنوب شرق آسيا كه از بادهاي مرطوب موسمي بهره مند هستند، مرطوب ترين بخش آسيا را تشكيل مي دهند.
2- آسياي خشك
تمام آسياي مركزي، غرب و جنوب غرب آسيا كه از دريا دور يا مانع كوهستاني دارند و از ورود بادهاي باران آور جلوگيري مي كنند، از نواحي خشك آسيا محسوب مي شوند. همچنين سرزمين هاي مجاور قطب شمال و سيبري.