تحقیق قارچهاي عالي

آسكوميتسها Ascomycetes

قارچهاي كيسه اي

مقدمه

آسكوميست ها و بازديديوميستها گاهي اوقات بنام قارچهاي عالي ناميده مي شود. اين قارچها نسب به قارچهائي كه تاكنون مورد بحث قرار گرفته است داراي تكامل بيشتري مي باشد، گرچه بعضي از قارچ شناسان (Bessey, 1942,1950 – Dodge’ 1914) معتقدند كه قارچهاي اين رده داراي منشأ مستقلي است و از تكامل قارچهاي ديگري بوجود نيامده است ولي با توجه به ساختمان آنها احتمال مي رود كه از تكامل قارچ هاي پست بدست آمده باشد. مخمرها، بعضي از كپكهاي سياه و سبز، سفيدكهاي حقيقي، قارچهاي فنجاني، قارچهاي كلاهدار اسفنجي و دنبلانهاي نمونه هائي از معروفترين قارچهاي آسكوميست مي باشد.

انتشار و اهميت

آسكوميست ها را در مناطق مختلف و در اكثر فصول سال مي توان پيدا نمود. بعضي از آنها ريزوميكروسكپي بوده بر روي گياهان بصورت پارازيت زندگي مي كنند و فقط به كمك علائمي كه بر روي نباتات ميزبان به ظهور مي رسانند مي توان بوجود آنها پي برد. عده اي ديگر از آسكوميست ها گندرو بوده بر روي سطح خاك و يا روي چوبها و برگهاي پوسيده زندگي مي كند و بدين وسيله ايجاد اندامهاي زايشي و اسپر مي نمايند. تعداد معدودي از آنها نيز كاملاً هيپوژن Hypogean (به يوناني ـ hypo = زير + ge = زميني) بوده داراي فعاليت زيرزميني هستند. همچنين عده اي از آسكوميست ها كوپروفيلوس Coprophilous ( به يوناني ـ kopros = پهن + philein = دوست داشتني) بوده فقط بر روي پهن يا مدفوع حيوانات بخصوصي مي رويند.

آسكوميست هاي پارازيت گياهي را كه بعضي از آنها اسپرهاي خود را بر روي پهن پوسيده تشكيل مي دهند مي توان در اوائل فصل بهار كه مصادف با تكميل رشد اسپرها و انتشار آنها مي باشد جمع آوري نمود. عده اي ديگر از آسكوميست ها مانند قارچهاي فنجاني گندرورا در تمام فصول سال مي توان در بيشه ها و جنگلها پيدا نمود. در بعضي از گونه ها مانند انواع قارچهاي كلاهدار اسفنجي دورة باردهي قارچ كوتاه بوده از 3ـ4 هفته تجاوز نمي نمايد.

آسكوميست هاي دريائي كه سابقاً از نظر مطالعة قارچ شناسان دور مانده بود هم اكنون در بعضي از آزمايشگاههاي مربوطه مورد بررسي و تحقيق مي باشد.

(Johnson, Sparrow, 1961 – Wilson, 1960 – John, Meyer, 1957) . آسكوميست هاي دريائي ممكن است نروري انواع مختلف مواد آلي كه در داخل آب درياها وجود دارد بصورت گندرو زندگي نمايند و يا آنكه بصورت پارازيت، جلبكها و گياهان عالي دريائي را مورد حمله قرار دهند.

آسكوميست ها در زندگي انسان حائز اهميت فوق العاده مي باشند. آسكوميست ها سلولوليتيك Cellulolytic مانند Chaetomium  يكي از موجوداتي است كه موجب تخريب كالائي كه در ساختمان آنها مادة سلولز وجود داشته باشد مي گردد. گياهان زراعي و درختان نيز از صدمة قارچهاي اين رده مصون نبوده بيماريهاي مختلف مانند لكة سياه سيب، پوسيدگي قهوه اي ميوه هاي هسته دار، سفيدك هاي حقيقي، پوسيدگي پاية غلات و بعضي از بيماريهاي گياهي ديگر بوسيلة آسكوميست ها ايجاد مي گردد. بيماري بلايت Blight شاه بلوط نيز كه عامل آن يك نوع آسكوميست بنام Endothia Parasitica مي باشد موجب نابودي كامل جنگلهاي شاه بلوط آمريكا گرديده است. همچنين قارچ Ceratocystis كه يك نوع آسكوميست ديگر و عامل بيماري خطرناكي روي درختان نارون مي باشد هم اكنون در آمريكا شيوع داشته درختان مذكور را مورد تهديد قرار داده است. بعضي از بيماريهاي حيوانات اهلي و حتي خود انسان نيز در اثر عده اي از قارچهاي آسكوميست ايجاد مي گردد، مانند بيماري آسپرژيلوزيس Aspergillosis كه در واقع يك نوع بيماري تنفسي است و بوسيلة قارچ Aspergillus ايجاد مي گردد. باز در همين مورد آسكوميست ديگري بنام Claviceps Purpurea داريم كه ميسليوم آن پس از حمله به تخمدانهاي گياه چاودار آنها را به اسكلروتهائي تبديل مي نمايد كه حاوي مواد آلكالوئيدي است و در صورتي كه مواد مزبور به مصرف حيوانات و انسان برسد كشنده و مهلك خواهد بود

از طرف ديگر عده اي از قارچهاي آسكوميست مفيد بوده از وجود آنها در بعضي از صنايع استفاده مي شود.

مثلاً عده اي از مخمرها اساس كار صنايع نانوائي و آبجوسازي را تشكيل مي دهد. مخمر غذائي نيز در جنگهاي بين المللي اول و دوم رل بسيار مهمي را در تغذية آلمانيها بازي مي كرد و هم اكنون نيز ممكن است بيش از پيش به عنوان يك مادة غذائي براي بشر كه هر روز در نتيجة افزايش جمعيت جهان دچار گرسنگي و مرگ مي گردد از آن استفاده نمود. قارچهاي كلاهدار اسفنجي و دنبلانها نيز بواسطة ارزش غذائي و طعم مطبوع آنها شهرت خاصي دارد.

اگر قارچهاي ناقص (Deuteromycetes) را نيز جزء آسكوميست ها محسوب نمائيم ملاحظه خواهيم نمود كه آسكوميست ها داراي چه اهميت فوق العاده اي خواهد بود. البته در فصل 18 در مورد Deuteromycetes شرح خواهيم داد.

مشخصات عمومي

يكي از صفات مميزه اي كه آسكوميست ها از ساير قارچها مشخص مي گرداند وجود آسك (Ascus) در آنها مي باشد. آسك يك اندام كيسه اي مانند است كه معمولاً حاوي تعداد معيني آسكوسپر (به يوناني ـ askos = پوست بز، كيسه + sporos = هاگ) مي باشد، كه اسپرهاي مزبور به طريقة كاريوگامي و تقسيم با كاهش كروموزمي تشكيل گرديده است. معمولاً در داخل هر آسك تعداد 8 عدد آسكوسپر ديده مي شود ولي تعداد مزبور ممكن است در گونه هاي مختلف از يك تا پيش از هزار عدد تغيير نمايد. از مشخصات ديگر آسكوميست ها وجود جدار عرضي در ميسليوم آنها و توليدمثل اكثر گونه ها به وسيلة آسكوسپرهائي است كه

تحقیق قارچهاي عالي