تحقیق در مورد طایفه زنديه
زنديه (۱۱۶۳ تا ۱۲۰۸ هجرى قمرى)
طايفهٔ زند از طوايف لُر بودند که در حدود قلعهٔ پرى از توابع ملاير مىزيستند. بعد از قتل نادر اين طايفه قدرت يافتند و کريمخان زند توانست دولت زنديه را تشکيل دهد.
- کریمخان (۱۱۶۳ تا ۱۱۹۳ هجری قمری)
- علیمرادخان (۱۱۹۶ تا ۱۱۹۹ هجری قمری)
- جعفرخان (۱۱۹۹ تا ۱۲۰۳ هجری قمری)
- لطفعلیخان (۱۲۰۳ تا ۱۲۰۹ هجری قمری)
کريمخان (۱۱۶۳ تا ۱۱۹۳ هجرى قمرى)
در اين دوره ايل بختيارى و زند ادارهٔ اصفهان را در دست داشتند و يکى از شاهزادگان صفوى با نام شاهاسماعيل سوّم به سلطنت برداشته بودند ولى بهدنبال اختلافاتى که ميان کريمخان و بختيارىها روى داد و جنگى که ميان آنها درگرفت، کريمخان آنها را شکست داد و اصفهان بهدست او افتاد. سپس نواحى شمالى ايران را از تصرف محمدحسن خان قاجار بيرون آورد و بر نواحى مرکزى ايران مسلّط شد و توانست باقيماندهٔ افاغنه را از بين ببرد. او خود را وکيلالرعايا خواند و شيراز را پايتخت خود قرار داد. دورهٔ حکومت او مجموعاً آرام بود، از مالياتها کاسته شد و تجارت و صنعت رونق گرفت. در اين دوره در شيراز بناهاى متعددى ساخته شد که بازار وکيل و مسجد وکيل و تجديد بناى مقاير سعدى و حافظ از آن جملهاند. در دورهٔ کريمخان براى احياء شبکههاى آبيارى در فارس و جنوب که داراى اهميت حياتى مىباشند، اقداماتى صورت گرفت. کريمخان در اواخر سلطنت خود درصدد جنگ با عثمانى بود و بعد از ماهها محاصره توانست بصره را تسخير کند و برادر خود صادقخان را در آنجا بگمارد. او مردى ساده و عادل بود که با مرگ وى دورهٔ کوتاه آرامش و امنيت به پايان رسيد. پس از مرگ او در عرض يک سال ۴ نفر حکومت را در دست گرفتند و در آخر برادر او صادقخان (۱۱۹۴ تا ۱۱۹۶) قدرت را در دست گرفت. او با طغيان عليمرادخان زند مواجه شد که ماهها شيراز را در محاصره گرفت و توانست شهر را بگيرد و صادقخان را کور کند. دو روز پس از اين واقعه صادقخان را کشت.
عليمرادخان (۱۱۹۶ تا ۱۱۹۹ هجرى قمرى)
اصفهان را پايتخت خويش کرد. به قصد گرفتن مازندران در تهران بود که شنيد جعفرخان حکومت را در اصفهان بهدست گرفته، در راه بازگشت به اصفهان در اثر بيمارى در مورچهخورت درگذشت.
جعفرخان (۱۱۹۹ تا ۱۲۰۳ هجرى قمرى)
پسر صادقخان مواجه با تاخت و تاز آقامحمدخان قاجار شد و از او شکست خورد. جعفرخان بهدست عدهاى از خوانين زند کشته شد.
لطفعلىخان (۱۲۰۳ تا ۱۲۰۹ هجرى قمرى)
پسر جعفرخان بود. دورهٔ سلطنت او تماماً در جنگ با آقامحمدخان گذشت. مقرّ حکومت او شيراز بود که با خيانت ابراهيم شيرازي، کلانتر شيراز بهدست آقامحمدخان افتاد. لطفعلىخان به کرمان رفت و در کرمان مدتها در مقابل آقامحمدخان مقاومت کرد. با فتح کرمان بهدست آقامحمدخان به بم رفت و در آنجا آقامحمدخان بر او دست يافت. با کشته شدن لطفعلىخان حکومت زنديه خاتمه يافت. مدفن او در امامزاده زيد تهران است.
اشاره ای به تاریخ زندیه
زندیه سلسلهای از پادشاهان ایران که از سال ۱۱۶۴ – ۱۲۰۹ هجری قمری بر بیشتر ممالک ایران سلطنت نمودند و اولین آن کریم خان و واپسین آنها لطفعلی خان بود. سلسله مزبور پس از قتل نادر شاه از سال ۱۱۶۲ تا ۱۲۰۹ هجری قمری در فارس و افغان سلطنت کرد و به دست آقا محمدخان قاجار منقرض شد. اما به تخت نشستن لطفعلیخان بیش از شش سال نپایید و به سال ۱۲۰۹هـ.ق به دست آقامحمدخان قاجار به قتل رسید.
هنگامی که به تواریخ فوق مینگریم حتی بدون هیچ شناختی از دورهٔ زندیه به این نتیجه میرسیم که وضعیت و شرایط ایران دارای تشنجات و ناآرامیهای زیادی بوده است زیرا در شرایط عادی نادر جماعتی است که به هر فصل پادشاهی آورد و به هر روز امیری بگمارد ابوالفتحخان، علیمرادخان، محمدعلیخان و صادقخان هر سه به سال ۱۱۹۳ هجری قمری بر تخت نشستند. خود شاهدی بر عدم وجود امنیت سیاسی و اجتماعی روزگار است که اوراق کهنه تاریخ شهادت بر آن میدهد که عدم امنیت سیاسی و اجتماعی، همیشه و همه حال هنر و فرهنگ را نیز تحتالشعاع قرار خواهد داد که خود جای بحث و مجادلهای دگر دارد و نمیتوان در این اوراق بدان پرداخت.
همیشه تاریخ برای پژوهشگران علوم سیاسی و دانشهای هنری و فرهنگی در پردهای از ابهامات قرار داشته است اما آنچه از نوشتهها و نگاشتهها برمیآید حکومت زندیه و پادشاهانش همیشه در حال جنگهای داخلی بودهاند و تنها در حدود ۲۰ سال از حکومت کریمخان کشور یک آرامش نسبی را به
تحقیق در مورد طایفه زنديه