تحقیق تراشكاري و ايمني هاي لازم
در يك كارگاه تراش فردي مجاز به كاراست كه با مسائل فني آشنا شده باشد و دوره فلز كاري را نيز گذرانده ومسلط و آماده براي يادگيري در كارگاه تراش باشد.
قبل از هر چيز ايمني هاي لازم را بايد بداند.
الف- ايمني هاي اصلي و مهم
قبل از هر كاري با ماشين ابزار به نكات مهم ذيل بايد توجه كامل نمود كه به دو بخش تقسيم مي شوند:
A: كارهايي كه بايستي انجام شود:
1- بايستي فرمانها و اهرمها را بشناسد
2- در صورت داشتن سئوال در مورد هر چيز آنرا بپرسد
3- هميشه ابزار صحيح براي كاركردن در اختيار داشته باشد.
4- براي ابزاري كه خراب ميشود و يا مي شكند جانشين داشته باشد.
5- از ابزار مواظبت كند و براي تهيه آنها قبل از استفاده از دستگاه اقدام نمايد.
6- گذرگاه ومسير استفاده از ماشين را هميشه تميز نگاه دارد.
B- كارهايي كه نبايستي انجام داد:
1- در كارگاه و اطراف ماشين بيهوده قدم نزند و ندود
2- هيچ چيزي را روي زمين نياندازد.
3- هر چيزي كه تهيه مي شود را لمس نكند
4- در زير قلاب و بار حركت نكند
ب- ايمني هاي مربوط به ماشين:
1- ماشين را تميز نگهدارد و روغن كاري بنمايد.
2- قبل از استارت زدن با ماشين آشنايي كامل داشته باشد.
3- قبل از ترك كردن ماشين آن را خلاص و خاموش كند.
ج- ايمني هاي مربوط به پرسنل:
1- هر خبر و گزارشي را در كوتاهترين زمان مطرح نمايد.
2- از كفش و لباس كار برخوردار باشد.
3- قبل از استفاده از كار ازتميز بودن براي نشستن روي ماشين اطمينان حاصل نمايد.
4- دگمه هاي لباس كار باز نباشد و يا زيپ آن هميشه بالا كشيده شده باشد.
5- موهاي سر را هميشه كوتاه نگهدارد
6- ازبستن ساعت و انگشتر و هرگونه مشابه آن پرهيز نمايد.
7- براده ها؛ قطعات داغ و ساير آنا را توسط دست لمس نكند.
8- روي ماشين خم نشود و يا تكيه ندهد
براي مواظبت و محافظت ازماشينهاي افزار عوامل زير را بايد در نظر داشت.
1- قبل از شناساي از طرز كار هر ماشين نبايد آنرا به كار انداخت تا موجب خرات جاني و مالي گردد.
2- محلهايي از ماشين كه نياز به روغنكاري روزانه دارد بايد مرتباً اعمال گردد.
3- قبل از استارت كردن ماشين از درست قرار گرفتن اهرمهاي آن بايد اطمينان حاصل كرد
4- حرارت ياطاقانهاي ماشين نبايستي بيش از حرارت دست شود بنابراين زمان كاركدد بايد معلوم باشد
5- از جمع شدن براده ها در راهنماهاي ماشين بايستي جلوگيري شده و هميشه آنها را تميز نگهدارد
6- راه نفوذ آب و گرد و غبار به داخل الكترود موتورها بايد كاملاً بسته باشد و داراي حفاظ باشد
7- براي تميز كردن مداوم ماشين نبايد از هواي فشرده استفاده شود، تا عمر ماشين زيا شود
8- توجه به علائم و تابلوهاي جلوگيري از خطرات بسيار مهم بوده و ضامن ايمني وسلامتي خواهد شد.
علائمي استاندارد شده را جهت معرفي و شناخت در اختيار گذاشته تا در موارد برخورد با آنها مورد استفاده صحيح قرار گيرد.
بعضي از اين علائم با عنوان انجام دهيد و بعضي با عناوين انجام ندهيد مي باشد و اصولاً علائم سياه رنگ جهت انجام ندادن كاري بشمار مي آيد و علائم سفيد رنگ فرمان اجراي عملي را نشان مي دهد.
مثلاً
اگر اهرمي در روي ماشين قرار دارد و قابل حركت در سه جهت رفت و برگشتي درمحورهاي Z-Y-X باشد و فقط در جهت رفت و برگشتي X آن را مجاز به حركت باشد از علامت خبري كه دور آن دايره كشيده شده استفاده مي شود.
ساختمان يك ماشين تراش و توانايي آن براي كارهاي مختلف :
ماشين تراش نيز يكي از ماشينهاي افزار است كه با دقت زياد ساخته شده و خيلي حساس و گرانقيمت مي باشد.
اين ماشين قادر است قطعات را به صورت استوانه اي يا گرد توليد نمايد و بهمين خاطر به ماشينهيا گردان نيز معروف است
72S ماشين تراش معمول يا مرغك دار:
اصولا قطعات از طرف مختلف ساخته مي شوند.
روش الف – قطعاتي كه بدون براده برداري توليد مي شوند اين نوع قطعات يابصورت ريخته گري و يا با عبور از قالبهاي كشش و يا غلطكي توليد مي شوند و يا نيز از طريق آهنگري و يا با برش قيچي ايجاد مي گردند.
روش ب: طريقه است كه قطعات از طريق براده برداري مثل اره كردن – سوراخ كاري- تراشكاري- صفحه تراش- فرزكاري- و يا سنگ زني و … توليد مي گردند.
از جمله قطعاتي كه از طريق براده برداري توليد مي گردند با استفاده از ماشين تراش ميباشد. اصلي ترين قسمتهاي ماشين تراش مرغك دار عبارت است از :
a ميز ماشين تراش – b دستگاه ياطاقان ميله كار c سوپورت- d دستگاه مرغك- e جعبه دنده بار f ميله راهنما- g ميله كشش- h ميله راه انداز
چون براي بستن كار روي ماشين ميتوان از دو مرغك استفاده نمود ماشين مرغك دار يا ماشين طول تراش ناميده مي شود، ميله كار اين ماشين معمولاً توخالي است كه بتوان كارهاي خاص را از آن عبور داد. بسيار دقيق ياطاقان بندي شده تا دوراني متغير و بسيار دقيق داشته و قطعه كار روي آن محكم گردد، روي محو آن كه سنگ خورده مي باشد ياطاقانهايي هستند كه لغزشي يا غلطشي ميباشند و پوسته داخل ياطاقانها از جنس برنز مي باشد كه بدون لقي و داراي اصطكاك بسيار كم هستند.
دستگاه حماله يا حامل سوپورت :
اين دستگاه كه رنده تراش روي آن بسته مي شود و بوسيله آن تنظيم بار مي گردد مي تاند بصورت صليبي در كشويي عرضي و طولي حركت داشته باشد، كشويي حامل رنده حركتي بدون لقي و براي بار عرضي و طولي قابل تنظيم دارد، كه با دست و يا اتوماتيك بوسيله دو ميله هادي و كشش كه در چلوي نيز نصب شده اند به حركت در مي آيند.
دستگاه مرغك : اين وسيله براي تكيه گاه قطعات بلند استفاده مي شود ضمناً سوراخكاري و برقوكاري روي دستگاه تراش به وسيله اين دستگاه انجام مي پذيرد، دستگاه مرغك مي تواند در نقاط مختلف طولي ريل دستگاه تغيير مكان داده شود، افزار برنده بوسيله دنباله مخروطي سوار مي شود و بوسيله چرخ دستي آن بار داده مي شود و با جابجايي اهرم مرغك شل مي شود و مي تواند به عقب و يا جلو حركت داده شود.
ميز ماشين: اين قسمت ماشين تراش داراي ريل راهنما سنگ خورده مي باشد كه حامل تمام قسمتها و قطعات ماشين تراش است، دستگاه سوپورت روي ريل هايي كه با مقطع منشوري يا تخت هستند جابجا مي شود.
كارهاي قابل اجرا توسط ماشين تراش :
قطعات توليد شده با ماشين تراش داراي مقاطع دايره اي است كه در طول داراي فرم هاي مختلف مي باشند ميله هايي ساده و غير ساده، مخروطي، پيچي، واشرها و پولكها و بوشها و ساير اشكال ديگر را مي توان توليد نمود اين اشكال مي توانند توپر و يا توخالي باشند. افزار برنده اي كه استفاده مي گردند از جمله- مته ها- برقوها، قلاويزها با مقطع گرد هستند كه توسط دستگاه مرغك كار مي كنند و افزارهاي ديگر مشابه رنده كه انواع مختلف دارند توسط رنده گير سوپورت با حركت هاي عرضي و طولي از روي قطعه كار براده برداري مي نمايند قطعات قابل تراشكاري از مواد مختلف مثل- فولاد- چدن- برنز- برنج- مس و يا فلزات سبك- چوب پلاستيك و مواد مصنوعي مي باشند. قطعه كار كه به سه نظام دستگاه بيسته مي شود و حركت دوراني دارد توسط مرغك نيز مهار شده كه با بار عرضي و طولي و حركت دوراني توسط رنده براده برداري مي گردد.
براي اجراي عمليات و فرمهاي مختلف قطعات قابل تراشكاري كارهاي متفاوت صورت مي پذيرد كه براي هر كدام از رنده مخصوص استفاده مي گردد. اين اعمال عبارتند از طول تراش (داخل تراش و رو تراشي) كه هر كدام مي تواند اشكال استوانه اي- مخروطي- فرم يا پيچ تراش را در هر دو مورد ايجاد نمايند و نيز مي توان كف تراشي كرد كه با بار عرضي توليد مي گردد.
انواع ماشينهاي تراش :
متداول ترين ماشينهاي تراش همان ماشين تراش معمولي يا تراش طولي مرغك دار مي باشد كه از 1 تا 6 متر آن رايج است براي قطعات بزرگي كه بايستي كف تراشي شوند از ماشينهاي تراش مخصوص پيشاني تراش استفاده مي گردد و ماشينهاي تراش ديگري نيز متداول است كه ميز گردان آن جدا از بدنه قرار گرفته و با نام ماشينهاي كاروسل معروفند نمايش از چند نوع ماشين معرفي شده را در زير مي بينيد.
چگونه ماشين استارت شود؟
اصولاً ماشينهاي تراش با يك شاسي استارت و استوپ روشن مي شوند و در صورتيكه چرخ دنده هاي داخل گيربكس آن درست درگير شده باشند. با زدن اهرم كلاج دستگاه سه نظام ماشين شروع به دوران مي كند، اگر اهرم كلاج رو به پايين قرار گيرد معمولاً سه نظام عكس عقربه اي ساعت و در حالت وسط خلاص و اگر در حالت بالا قرار گيرد سه نظام عكس حالت قبل دوران خواهد نمود، معمولاً دستگاه جعبه دنده تشكيل شده اند از تعدادي چرخ دنده پله اي كه در صورت تعويض حالات اهرمهاي مخصوص آن جابجايي چرخ دنده ها انجام شده و مي توان دورهاي مختلفي را مطابق با تابلوهاي معرفي شده روي ماشين از دستگاه گرفت.
دستگاه تنظيم بار : اين عمل، هم توسط حركت دست انجام مي شود و هم بصورت اتوماتيك، وقتي اهرم كلاج عمل مي كند علاوه بر گردش سه نظام دستگاه، ميله هادي كه در جلو ماشين قرار دارند نيز شروع به چرخش مي كنند، سرعت دستگاه كه تغيير كند گردش ميله ها نيز بهمان نسبت تغيير خواهند نمود كه در نتيجه مي توان با درگيري سيستم حامل سوپورت با ميله هدايت حركت بار عرضي يا طولي را بطور اتوماتيك انجام داد.
توجه : ماشين قادر نخواهد بود كه در يك زمان بطور اتوماتيك بار عرضي و طولي را با هم انجام دهد زيرا با قفل شدن به ميله هدايت چرخ دنده ها خواهند شكست