تاريخچه آموزش پيش دبستاني
ساختار آموزشي
ازآنجائيكه نقشي برنامههاي آموزشي مراحل آغازين كودكي در آماده سازي كودكان جهت مراجعه با مسائل و مشكلات آتي بسيار مهم است.از اين روي در كشور مالزي دو مؤسسه به فعاليت دراين زمينه مبادرت مي نمايد كه از آن جمله مي توان به مراكز مهد كودك و مراكز آمادگي اشاره نمود، مهد كودك به محلي اطلاق ميگردد كه از تعداد چهار كودك يا بيشتر در مقابل دريافت مزد در آن محل مراقبت مي گردد. گفتني است كه اين مراكز كودكان زير چهار سال را نيز ميپذيرند. خود اين مراكز، بهدو دسته مراكز خانگي و مراكز غير خانگي تقسيم ميشوند. مراكز خانگي به پذيرش كمتر از 10 كودك و مراكز غير خانگي نيز به پذيرش بيش از 10 كودك مبادرت مي نمايند. اين مراكز بهصورت نيمه وقت يا تمام وقت به مراقبت از كودكان مي پردازند. آموزش پيش دبستاني دوره آمادگي دوره غير رسمي و اختياري ويژه كودكان رده سني چهار سال تا پنج سال است. طول مدت آن يك تا دوسال است. مراكز فوق كه عمدتاً بهصورت خصوصي اداره ميگردند از تراكم بيشتري در مراكز شهري برخوردار مي باشند. شهريه مراكز مذكور متفاوت بوده و اغلب با محاسبه هزينه ثابت و براساس نرخ تقاضا تعيين مي گردد. كلاسهاي آمادگي ارائه شده توسط وزارت آموزش (MOE) و سازمانهاي دولتي نيزكودكان اقشار كم درآمد مراكز شهري و روستايي را از آموزش پيش دبستاني بهصورت رايگان با حداقل شهريه برخوردار ميسازد. اولويت پذيرش در اين كلاسها با افرادي است كه از توان پرداخت شهريه مراكز پيش دبستاني خصوصي برخوردار نمي باشند. ماده قوانين مربوط بهمراكز پيش دبستاني در قانون آموزشي مصوب سال 1996 وضع گرديده و برنامههاي پيش دبستاني توسط تعدادي از وزارت خانهها و سازمانها و بخش خصوصي تدوين مي گردد. دولت مالزي نيز تلاش نموده است با فراهم سازي امكانات و خدمات مورد نياز از جمله امكانات آموزشي و بهداشتي و تغذيه مناسب، زمينه جذب و مشاركت كودكان در مراكز پيش دبستاني را فراهم نمايد. آموزگاران مقطع پيش دبستاني تحت نظارت سازمانها و مؤسسات ويژه تعليم يافته و با روشها و رويكردهاي گوناگون به آموزش كودكان پيش دبستاني مبادرت ميورزند. دولت نيز به كمك سازمانهاي مربوطه به بر طرف سازي نياز مراكز پيش دبستاني به آموزگاران تعليم ديده، مطالب آموزشي و منابع مالي مبادرت مينمايد.
ساختار آموزش پيش دبستاني
تعداد معلمين زن | تعداد كل معلمين | تعداددختران ثبت نامي | تعداد كل ثبت نامي | تعدادمدارس | سال تحصيلي |
– | 10773 | 161704 | 328813 | 6033 | 1990 |
– | 10915 | 183332 | 372796 | 6502 | 1991 |
15040 | 15132 | 169430 | 345063 | 6384 | 1992 |
14722 | 14820 | 284020 | 571883 | 6293 | 1993 |
15132 | 15188 | 200476 | 431132 | 8683 | 1994 |
13517 | 13520 | 247060 | 493364 | 9676 | 1995 |
10882 | 11341 | 175385 | 357615 | 6352 | 1997 |
برنامه هاي آموزشي
برنامه هاي آموزشي مقطع آموزش پيش دبستاني برفعاليتهاي كلاسي، فعاليتهاي گروهي، فعاليتهاي آزاد تفريحي مشتمل مي گردد. طول دوره مقطع پيش دبستاني2 ساله بوده و مطابق با قانون مصوب سال1996 ، به عنوان بخشي مستقيم آموزش ملي مطرح مي باشد. تغير كودكستانها از برنامه هاي آموزشي ارائه شده كه توسط وزارت آموزش و پرورش تبعيت نموده توسط بخش دولتي و خصوصي و تأمين اعتبار مي گردند. كودكستانها و مراكز پيش دبستاني مالزي خود عهده دار تأمين سال 1996 قسمت اعظم قانون مصوب كودكستانها آژانسهاي دولتي (82% تمام مراكز ، 66% كل افراد ثبت نامي ) و بخش خصوصي تأمين اعتبار مي گردند. بالغ بر70% از كودكان مقطع پيش دبستاني در مدارس ابتداي حضور مي يابند. ارزيابي استعداد و قابليت كودكاني كه ، بخشي از برنامه مراكز پيش دبستاني است ، غير رسمي مي باشد اما با اين حال پيشرفت و رشد علمي كودكان درپرونده هاي آموزشي ثبت شده و در زمره سابقه آموزشي وي محسوب مي گردد.
1- فعاليتهاي كلاسي = 90 دقيقه در داخل و خارج كلاس
2- فعاليتهاي گروهي = 60 دقيقه
3- فعاليتهاي آزاد = 30 دقيقه
4- استراحت و غذا = 30 دقيقه
اهداف آموزشي
از جمله مهم ترين اهداف مهدهاي كودك و مراکز پيش دبستاني ميتوان به موارد زير اشاره نمود:
1- كمك به والدين شاغل در جهت مراقبت بهينه از كودكان آنان
2- ارتقاء سطح استاندارد زندگي خانواده
3- فراهم سازي زمينه و شرايط لازم براي آن دسته از افرادي كه به كودكان و فعاليت در مراكز مراقبتي كودكان علاقمند مي باشند.
4- ارتقاء رشد دادن حب و علاقه شهروندان مالزيايي به كشور
5- معرفي زبان انگليسي به عنوان زبان دوم آموزش
6- بهره گيري همگاني از زبان ملي
7- عمل به ارزشهاي مقدس
8- رشد بدني
9- آموزش علوم اخلاقي
10- ترويج مطالعات اسلامي
11- ارتقاء رشد عاطفي – اجتماعي شهروندان مالزيايي
12- ارتقاء رشد شناختي شهروندان مالزياي
13- رشد اعتماد به نفس شهروندان مالزيايي
هدف اصلي مراکز آموزش پيش دبستاني در مالزي فراهم سازي زمينه و پايهاي محكم براي آموزش رسمي است.تمامي مراكز پيش دبستاني متعهد بهاجراي برنامههاي درسي تعيين شده توسط وزارت آموزش مي باشند. موضوعات درسي مراكزآموزش پيش دبستاني كه در راستاي آموزش ملي است، كودكان را قادر ميسازد تا مهارتهاي ارتباطي و اجتماعي اوليه و ساير مهارتهاي مثبت جهت آمادگي براي حضور درمدارس ابتدائي را فرا گيرند.به طور كلي مي توان گفت كه آموزش پيش دبستاني در كشور مالزي به منظور تقويت و توسعه مهارتهاي اجتماعي ،مهارتهاي عقلاني ،مهارتهاي فيزيكي ،مهارتهاي معنوي ،مهارتها و ارزشهاي زيبا شناختي (خلاقيت و ابتكار) طراحي گرديده است. براي هر يك از مهارتهاي فوق، اهداف مشخصي مد نظر ميباشد عناصر مهارت اجتماعي بر ارتباط متقابل كودكان با محيط اطراف ومردم ، رشد خودآگاهي مثبت، انضباط،مسئوليتهاي اجتماعي و برخورداري از ديد مثبت نسبت بهآموزش تاًكيد دارد.عناصر مهارت هاي عقلاني نيز بر درك محيط فيزيكي، مفاهيم، فضا، اعداد، الفبا، مقدمات نوشتن، خواندن و تواناييهاي زباني تاًكيد دارد. عناصر مهارت هاي معنوي زيبا شناسي كودكان برتلقين صفات نيك و اعتقاد بهپروردگار و مهارتهاي زيبا شناختي نيز به تقويت حسي از طريق آموزش كاردستي، طراحي، موسيقي و حركات، موزون تاًكيد دارد.
اصول آموزشي
از جمله مهم ترين اصول مراكز آموزش پيش دبستاني، كه سازمانها و وزارت خانههاي گوناگون درصد مي باشند تا در پرتو همكاريها و تشريك مساعي خود بدان دست يابند مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
الف) ارتقاء بهبود ساز و کارهاي ارزشيابي تحصيلي
ب) طراحي و انتشار “راهنماهاي تحصيلي ويژه آموزگاران و کمک مربيان درخصوص چگونگي فراهم سازي تجربيات گوناگون براي کودکان
ج) طراحي،تدوين و برنامه ريزي مناسب تبليغاتي درجهت افزايش نرخ ثبت نامي کودکان درمهدهاي کودک
د) کسب اطمينان ازروند نظارتي صحيح برنامه هاي آموزشي همزمان باتأسيس مراکز ÷يش دبستاني
ر) افزايش روند همکاري و هماهنگي ميان سازماني بين نهادهاي دست اندرکار حوزه آموزش کودکان
ز) همگامي و هماهنگي با پيشرفت و تحولات فن آوري اطلاعاتي و فرآيند توسعه جهاني در حوزه آموزش کودکان
س) تحت پوشش قرار دادن حداقل 80 در صد کودکان رده هاي سني5-4سال تا سال 2003
ش) ارتقاء کيفيت راندمان آموزش پيش دبستاني همگام با اجراي خط مشي هاي آموزش
ص) افازسيش نرخ معلمين و مربيان مقطع آموزش پيش دبستاني از 1240نفر به 17340 نفر طي سال 2003
دستاوردهاي آموزشي
روند رو به رشد مشاركت كودكان و شمار مراكز مراقبتي خردسالان نشان ميدهد كه طي سالهاي 1998-1990 در مؤسسات مختلف و متعدد عمومي از كودكان ثبت نام به عمل آمده است. سطح بالاي مشاركت در مراكز مراقبتي كودكان طي سال هاي 1998-1990 همچنين بيانگر افزايش آگاهي والدين نسبت به اهميت ترقي و تعالي كودكان خود در سنين خردسالي است. به همان نسبت كه والدين از وضعيت مالي و رفاهي مطلوبتري برخوردار ميگردند، نياز به تجهيز كودكانشان به مهارتهاي مختلف جهت مقابله با زندگي در آينده نيز افزايش مييابد.
نهادهاي مرکزي
با وجود اجباري نبودن آموزش پيش دبستاني در مالزي، اكثر كودكان مالزيايي، به آغاز دوره آموزشي خود از دوره پيش دبستاني (4 تا 5 سالگي) در كودكستانهاي خصوصي يا دولتي مبادرت مينمايند . وزارت آموزش مالزي نهاد دولتي
تاريخچه آموزش پيش دبستاني