بيهوشی و بی حسی در زايمان
– شكل درد زايماني
در طي فاز مخفي مرحلة اول زايمان درد به شكل درد خفيف يا كرامپ متوسط محدود به درماتومهاي 11T و 122T ميباشد. با پيشرفت زايمان در فاز فعال مرحلة اول زماني كه انقباضات رحم شدت مييابد، احساس و درك درد در درماتومهاي 11T و 12T شدت يافته به شكل تيزوكرامپي با انتشار به دو درماتوم مجاور يعني 10T و 1L توصيف ميگردد.
در اواخر ملحة اول و در مرحلة دوم زايمان، درد بطور شديدتري در پرينه، قسمت تحتاني ساكروم، مقعد و غالباً رانها احساس ميشود.
2- اثرات درد زايمان در تنفس مادر
درد زايمان محرك قوي تنفسي است، سبب افزايش قابل توجه در حجم جاري و حجم دقيقهاي و افزايش بيشتر در ونتيلاسيون آلوئولي ميشود. اين هيپرونتيلاسيون منجر به كاهش Paco از ميزان نرمال حاملگي يعني از mmHg32 به حدود mmHg30-16 ميگردد و حتي گاهي به 15-10 ميليمتر جيوه ميرسد.
كاهش 2Paco با افزايش همزمان در PH تا حدود 6/7-55/7 همراه است. با خاتمة هر انقباض و كاهش درد، تنفس ديگر توسط درد تحريك نميشود و هيپوكاپني موجود سبب هيپوونتيلاسيون در فاصلة انقباضات ميشود كه اين هيپوونتيلاسيون باعث 50-10 درصد كاهش در فشار اكسيژن شرياني (با ميانگين 30-25 درصد) ميشود. دريافت اپيوئيد اثرات دپرسانت تنفسي آلكالوز را تشديد ميكند. اگر 2Pao مادر به كمتر از 70 ميليمتر جيوه برسد، اثرات زيانباري چون هيپوكسمي و كاهش ريت قلب در جنين مشاهده ميشود.
3- اثرات نوروآندوكرين درد زايمان
درد و اضطراب در فاز فعال زايمان سبب افزايش در آزاد شدن اپي نفرين به ميزان 600-300 درصد، نوراپي نفرين به ميزان 400-200 درصد و افزايش توليد كوروتيزول به ميزان 300-200 درصد ميشود. ميزان ACTH و كورتيكواستروئيدها نيز افزايش مييابد. كاتكولامينها براي تطابق نوزاد با محيط خارج رحمي، از جمله براي توليد و رهايي سورفاكتانت، جذب مايع ريهها، هوموستازگلوكز، تغييرات قلبي - عروقي و متابوليسم آب ضروري هستند. لكن تحريك سمپاتيك ناشي از درد منجر به افزايش فشارخون و تاكيكاردي ميشود كه در بيماران هيپرتانسيو و بيماران قلبي ميتواند خطرناك باشد.
4- اثرات قلبي عروقي درد زايمان
برون ده قلبي در طي زايمان افزايش مييابد كه قسمتي به عنوان افزايش فعاليت سمپاتيك توأم با درد ناشي از هر انقباض، اضطراب و درك زايمان و فعاليت فيزيكي زايمان بوده و قسمتي (حدود 30-20 درصد) به علت خروج 300-250 ميليليتر خون از رحم و نيز افزايش بازگشت