فایل مارکت

مقاله رضایت شغلی و فرصت های پیش روی معلمان

معلم را می‌توان ناخدای کشتی بزرگ تعلیم و تربیت نامید که رمز سعادت و عاملی مهم در فرآیند توسعه محسوب می‌شود. اما سوال این است که چگونه می‌توان از توانایی‌های وی در ارائه دانش و حل مشکلات جامعه بشری سود جست؟ یکی از عوامل مهم در استفاده صحیح از توانایی‌های معلم توجه به رضایت شغلی وی است. زیرا اگر ناخدای کشتی به کارش راغب نباشد و با علاقه انجام وظیفه ننماید، چه بسا نتواند کشتی را به ساحل و هدف مورد نظر برساند. بنابراین پرداختن به بحث رضایت شغلی در آموزش و پرورش اجتناب‌ناپذیر است. سازمان‌های آموزشی مدرن برای رسیدن به اهداف تعیین شده خود، بحث‌ انگیزش و رضایت شغلی کارکنان خود را با طراحی پرداخت‌ها، سرپرستی دقیق و ایجاد فضای صمیمی و مناسب، مورد توجه قرار داده‌اند. زیرا خیر و صلاح و آسایش، امنیت و صلح و ثبات اجتماعی در گرو یک نظام آموزشی مناسب است. در این مقاله تلاش خواهیم کرد تعریف مناسب از رضایت شغلی و ابعاد آن را شناسایی کنیم و راهکارهایی برای ارتقای رضایت شغلی معلمان ارائه دهیم.
رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت شغلی است. محققان رضایت شغلی را از دیدگاه‌های گوناگونی تعریف و توجیه کرده‌اند. هاپاک، استاد تعلیم و تربیت دانشگاه نیویورک، رضایت شغلی را مفهومی پیچیده و چند بعدی می‌داند و این مفهوم با عوامل روانی، جسمانی و اجتماعی ارتباط دارد. تنها یک عامل موجب رضایت شغل نمی‌شود. بلکه مجموعه عوامل گوناگون سبب می‌شود که فرد شاغل در لحظه معینی از شغلش احساس رضایت نماید و به خود بگوید از شغلش راضی است و از آن لذت می‌برد. فرد با تاکیدی که بر عوامل مختلف از قبیل میزان درآمد، ارزش اجتماعی شغل، شرایط محیط کار و فرآورده اشتغال در زمان‌های متفاوت دارد به طرق گوناگون احساس رضایت از شغل می‌نماید.
● اهمیت رضایت شغلی
نیروی انسانی سرمایه بزرگی برای دستیابی به اهداف در هر سازمانی محسوب می‌شود. رضایت شغلی کارکنان در هر سازمانی موجب افزایش، توانایی و کارآیی کارمندان شده و در کل موجب بالا رفتن بازدهی می‌شود. بنابراین هدف اصلی از تعلیم و تربیت، رشد همه‌جانبه دانش‌آموزان است. بدیهی است معلمان محترم، تعلیم و تربیت آنان را به عهده دارند. تحقیقات گوناگون انجام شده، نشان داده‌اند کشورهایی که برای معلم ارزش خاصی قائل می‌شوند، فرآیند تعلیم و تربیت‌شان سطح بالایی دارد. عوامل زیادی در دلگرمی معلمان عزیز به شغل مقدس‌شان دخیل هستند که یکی از آنها، نحوه برخورد کارکنان با آنان است. موقعی این مساله محقق می‌شود که کارکنان رضایت شغلی کافی داشته باشند. هیچ‌ تردیدی نیست که رضایت شغلی اهمیت بسیاری دارد. دلایل دیگری نیز هست که باید به رضایت شغلی افراد و اعضای سازمان اهمیت بدهند به مواردی در ذیل اشاره می‌شود:
– میزان رضایت شغل در وفاداری کارکنان به سازمان موثر است. یعنی افراد ناراضی بیشتر سازمان را ترک می‌کنند.
– تحقیقات ثابت کرده‌اند کارکنان رضایتمند، سلامت بیشتر و عمر زیادتری دارند.
– رضایت شغل اضافه بر افزایش تمایل افراد به شرکت فعال در سازمان، در زندگی خصوصی‌ فرد‌‌هم موثر است.
– بین رضایت شغلی و عملکرد کارکنان نوعی ارتباط وجود دارد.
– رضایت از عملکرد، موجب رضایت شغلی می‌شود و نه برعکس.
– بررسی‌‌ها نشان داده، رضایت شغلی، در جابه‌جایی و غیبت کارکنان تاثیر دارد. یعنی کارکنانی که رضایت شغلی‌شان بالاست، نسبت به کارکنانی که رضایت کمتری دارند غیبت و جابه‌جایی‌شان هم پایین‌تر است.
– افرادی که رضایت شغلی دارند، اغلب دوست دارند در محل کارشان حضور داشته باشند.
یک تحقیق در همین زمینه نشان می‌دهد کارکنانی که از حقوق و مزایای خود خوشحالند، کمتر مرتکب غیبت می‌شوند.
● پیامدهای رضایت شغلی
بررسی و مطالعه علل و عوامل موثر در رضایت شغلی نمایانگر این است که رضایت شغلی، به بارآوری بسیار منجر می‌شود و کارمندان خشنود بازدهی بیشتری دارند. بازده و عملکرد خوب یکی از عوامل موثر رضایت شغلی است. زیرا بازده بالا به پاداش‌هایی مانند درآمد بالا و ترفیع منجر شده و این عوامل به نوبه خود موجب رضایت شغلی می‌شود. همچنین اثرات غیرمستقیم رضایت شغلی کارکنان موجب داشتن کارکنان خشنودتر، سالم‌تر، منظم‌تر با وظیفه و مشتاق یادگیری می‌شود.
این عوامل می‌تواند سبب کم شدن هزینه‌های سازمان مانند بیمه بازنشستگی شده، مزایای سلامت را دربرداشته باشد. بدین ترتیب می‌توان گفت رضایت شغلی مفهومی چند بعدی است که با عوامل روانی، اجتماعی، اقتصادی ارتباط دارد. بنابراین ترکیب مجموعه‌ای از عوامل مختلف سبب می‌شود فرد شاغل