تحقیق وظيفه مادر و تربيت فرزند در سالهاي آغاز زندگي
مقدمه
خوشحالي يا بد حالي، بهروزي يا سيه روزي هر يك از انسانها در گرو «تربيت» است و اين مهم به عواملي همچون ساختار فرهنگي خانواده (پدر، مادر، برادر، خواهر، دايي، عمه، خاله، عمو و ديگر بستگان نزديك سببي و نسبي)، محيط آموزشي، محيط زندگي، محيط كار، حاكميت سياسي كشور و كم و كيف تعليمات بستگي دارد. اين عوامل با يكديگر ارتباط طولي و تكميلي دارند و در عين حال ميتوانند همديگر را خنثي يا تخريب كنند به هر جهت همه اين عوامل به نوعي در قبال انسان و تعليم و تربيت او مسئولند و در اين بين، مسئوليت پدر و مادر نسبت به فرزندش، پيشتر و مهمتر از ديگران است. و البته نقش مادران جايگاه مخصوص به خود را دارد چرا كه اخلاق اعضاي جامعه، به اخلاق مادران وابسته است. در اثر فعاليت اخلاقي، اجتماعي و فرهنگي مادر، تمدني انساني و معنوي يا تصنعي و ماشيني پديد مي آيد. خشونتها، سبك سريها، لجاجتها حدود زيادي بستگي به طرز فكر مادر دارد. جامعه بيتفاوت يا حساس، تمدني ويرانگر يا آباد كننده بستگي به افراد دارد كه در دامان مادران رنگ و خوي گرفتهاند. صلحها و جنگها غالبا از درون خانواده به ويژه مادران پايهگذاري ميشود.
وظايف مادر در دوران جنيني (تغذيه)
اگر چه پدر و مادر در ساختمان اصلي كودك، سهيم ميباشند، زيرا تخمك زن و اسپرم مرد بايد فرزند را بسازند ولي مادر، از نظر اينكه متجاوز از نه ماه بايد جنين را در رحم خود نگاه دارد، به شرايط زندگي جنين مستقيما موثر است. پس سهم و مسئوليت او در ساختمان فرزند سالم بيش از پدر خواهد بود: پدر پس از انجام عمل زناشويي هيچ دخالتي در طرز رشد و نمو جنين ندارد. اين مادر است كه بايد شرايط خاصي را در اين مدت اجرا نمايد و در طور زندگاني كند در جنين اثري خواهد داشت نظر به اينكه جنين غذاي خود را از طريق مادر دريافت ميكند بايد مادر، شرايط غذايي خود را هماهنگ با احتياجات رشد جنين نمايد.
غذاي مادر و تاثير آن در جنين
ترديدي نيست كه جنين غذاي خود را از بدن مادر ميگيرد و چنانكه در روايات، به اين مطلب تصريح شده است.
خداوند در قرآن ميفرمايد:
1- «ما انسان را در رنج آفريديم يعني آن چنانكه در شكم مادر به رنج اندر است، او را آفريديم، غذاي جنين از چيزي است كه مادر ميخورد و ميآشامد»[1]
2- «وقتي جنين در شكم مادر قرار گرفت صورت او مواجه با پشت مادر است. دستهاي او روي پيشاني، و چانه او روي زانون است به هيبت شخص محزون و اندوهناك پس او مانند اسيري است كه به وسيله رشتهاي از ناف خود به ناف مادرش مربوط است، و به وسيله آن تا روزي كه براي تولد او معين گشته است از خوردنيها و آشاميدنيهاي مادر استفاده ميكند».[2]
بنابراين به اهميت خوراك مادر پي ميبريم: غذايي كه مادر ميخورد به وسيله خون جذب شده و از اين راه مورد استفاده بافتهاي مختلف بدن مادر و جنين قرار ميگيرد. وقتي مواد لازم جهت ساختمان بدن جنين در جريان خون مادر وجود داشت، جنين ميتواند آنچه براي رشد خود احتياج دارد به دست آورد . اگر خوراك مادر فاقد مواد ضروري نباشد در اين صورت خون، مواد مورد احتياج بدن را از بافتهاي مادر گرفته، در دسترس او ميگذارد. و بديهي است اين عمل وقتي صورت ميگيرد كه مواد مورد بحث، در بدن مادر وجود داشته باشد. بنابراين به خوبي ميتوان فهميد مادر كه اندازه كافي و صحيح نخورد براي او و جنيني كه در رحم دارد چه پيش ميآيد براي توضيح احتياجات غذايي يك آبستن و مقايسه آن با احتياجات يك زن بالغ و عادي جدولي را در اينجا ميآوريم:
جدول مقايسهاي اجتياجات يك فرد بالغ با زن حامله[3]
مواد غذايي روزانه | زن حامله | شخص بالغ |
كالري | 2600-2800 | 2400-2500 |
پروتئين بر حسب گرم | 85-100 | 60 |
كلسيم بر حسب گرم | 5-1 | 8% |
فسفر بر حسب گرم | 2 | 32%-1 |
ويتامين Aبر حسب واحد بين الملل | 1000 | 500 |
ويتامين B1بر حسب ميلي گرم | 2 | 5%-1 |
ويتامين B2بر حسب ميلي گرم | 5-2 | 2 |
اسيدنيكوتي نيك بر حسب ميلي گرم | 18 | 15 |
ويتامين C بر حسب ميلي گرم | 100 | 70 |
ويتامين Dبر حسب واحد بين الملل | 400-800 | – |
ويتامين pp بر حسب ميلي گرم | 2-5 | – |
فقدان ويتامين مادر ابتداي آبستني، علاوه بر اينكه باعث كاهش وزن كودك و رشد جنين ميشود ايجاد ناهنجاريهاي پايدار و خطرناكي ميكند كاهش مواد ويتاميندار را در زمان آبستني همواره بايد مورد دقت قرار داد، زيرا علايم سريري در اعضا هرگز نميتواند وجود آن را آشكار سازد. به هر زن آبستني بايد از ابتدا حاملگي، به طور مرتب ويتامينهاي ياد شده در جدول را تجويز كرد؛ همچنين جبران كمبود مواد غذايي ضروري است.
مادري كه از نظر جسماني و رواني سالم و قوي نباشد، و رعايت بهداشت غذايي را بكند، به ندرت ايجاد اطفال ناهنجار خواهد كرد و اگر ناهنجاري هم در كار باشد
[1] -بحارالانوار، ج14، ص 374
[2] – همان كتاب، ص 374
[3] – بهبود نسل بشر ص 144
فهرست
موضوع صفحه
مقدمه
وظايف مادر در دوران جنيني (تغذيه)
غذاي مادر و تاثير آن در جنين
جدول مقايسه احتياجات غذايي يك فرد بالغ با زن حامله
غذاهايي كه مادر نبايد مصرف كند
توصيههاي عبادي در ايام بارداري
تاثير شير در تربيت كودك
اهميت مادر در تكوين شخصيت كودك
كودكستان جاي آغوش مادر را نميگيرد
چند نكته اخلاقي- عبادي در رابطه با «رفتار با كودكان»
نتيجه
فهرست منابع
تحقیق وظيفه مادر و تربيت فرزند در سالهاي آغاز زندگي