تحقیق حقوق و دستمزد +فایل پاورپونت
حقوق و دستمزد
به كاركنان براى جبران كارى كه در سازمان انجام مىدهند، حقوق و دستمزد پرداخت مىشود؛ اما غير از جبران زحمات و وقت و نيرويى كه كاركنان در جهت و براى رسيدن به اهداف سازمان صرف مىكنند، پرداخت بايد جنبه انگيزشى نيز داشته باشد؛ يعنى بايد براى پرداخت، نظامى طراحى گردد كه كاركنان را به عملكرد مؤثر تشويق كند و محركى براى سختكوشى و به كارگيرى همه توانايىهاى بالقوه آنان باشد.
امروزه اين نظريه، در روانشناسى مطرح است كه از ميان نيازهاى متعدد و متنوع انسان، تنها معدودى را مىتوان با پول ارضا كرد و انگيزههاى غيرمادى بسيارى، چون ميل به كسب موفقيت و قدرت و ميل به كمال و خوديابى در اعمال و رفتار انسان تأثير مىگذارد. با وجود اين، جاى هيچ شك و ترديدى نيست كه هنوز پول از جمله مهمترين انگيزهها است و اگر چه كاركنان سازمان، غير از حقوق و دستمزد، پاداش و مزاياى غير نقدى بسيارى دريافت مىدارند، اما پرداختهاى نقدى هنوز از اهميت بسيارى برخوردار است و نقش به سزايى در جذب و حفظ نيروها دارد.
تفاوت حقوق و دستمزد: منظور از دستمزد، پرداختى است كه مبناى محاسبه آن، ساعت است و منظور از حقوق، پرداختهايى است كه ماهانه صورت مىگيرد. دستمزد متداولترين شيوه پرداخت به كارگران و حقوق متداولترين شيوه پرداخت به كارمندان است.
– ويژگىهاى حقوق و دستمزد
تعيين ميزان حقوق يا دستمزدى كه سازمان بايد به كاركنان خود بپردازد، از مهمترين جنبههاى مديريت منابع انسانى است؛ زيرا اولاّ نظام پاداش (كه حقوق و دستمزد، بخشى از آن را تشكيل مىدهد) تأثير به سزايى در جذب و رضايت كاركنان و ايجاد انگيزه در آنان دارد. ثانياً پرداخت به كاركنان، از سنگينترين هزينههايى است كه هر سازمان بايد براى پيشبرد و تحقق اهداف خود، متحمل شود. بنابراين، نظام حقوق و دستمزدى كه به دقت طراحى شده و اجراى آن بر اساس سياستها و خطمشىهاى صحيح باشد، در سلامت اقتصادى سازمان و همچنين به كارگيرى درست و مؤثر نيروهاى موجود در سازمان، نقش مهمى خواهد داشت نظام حقوق و دستمزد بايد به گونهاى طراحى شود كه از اين ويژگىها برخوردار باشد:
براى امرار معاش كافى باشد و بتواند نيازهاى اوليه كاركنان به خوراك، پوشاك، مسكن و ايمنى را برآورده سازد.
ايجاد انگيزه كرده و باعث تشويق كاركنان به همبستگى بهتر شود.
اقتصادى و مؤثر باشد؛ يعنى اولاً با توان مالى سازمان و ثانياً با توانايىها و مهارتهاى كاركنان متناسب باشد، به گونهاى كه در برابر حقوق و دستمزدى كه پرداخت مىشود، بيشترين بازدهى به دست آيد.
سازمان را قادر سازد كه با سازمانهاى ديگر رقابت كند؛ يعنى اين نظام حقوق و دستمزد، در مقايسه با نظام حقوق و دستمزد سازمانهاى مشابه، بهتر يا دستكم داراى همان جذابيتها باشد. طبيعى است كه اين امر، در جذب و حفظ نيروها مؤثر است.
منطقى باشد و كاركنان، منطقى بودن آن را بپذيرند.
منصفانه و عادلانه باشد؛ يعنى اولاً حقوق يا دستمزد، متناسب با تخصص، مهارت، تجربه و سابقه كار افراد تعيين شود و ثانياً ضوابط و شرايط براى اعطاى آن يكسان باشد. بديهى است كه عادلانه بودن نظام حقوق و دستمزد، در مقبوليت و پذيرش آن و نيز در ايجاد رضايت شغلى، مؤثر است.
– مراحل طراحى نظام حقوق و دستمزد
ويژگىهايى كه براى يك نظام پرداخت كارآمد ذكر شد، بيان گر اين واقعيت است كه در طراحى آن، عوامل متنوع بسيارى دخالت دارند كه داراى روابط متقابل پيچيدهاى با يكديگر هستند. ارزش نسبى كاركنان، سطح حقوق و دستمزدهاى رايج در صنعت، نقش اتحاديهها و تشكلهاى كارگرى و اوضاع اقتصادى كشور، از جمله عوامل مهمى هستند كه بايد هنگام طراحى نظام حقوق و دستمزد در نظر گرفته شوند. با بررسى اين قبيل عوامل، مسؤولان سازمان مىتوانند نظامى را به وجود آورند كه بر اساس آن، حقوق و دستمزد هر يك از افراد شاغل در سازمان، معين و پرداخت شود. اين كار، طى مراحل ذيل انجام مىشود:
1. تجزيه و تحليل شغل
مشخص مىكند كه هر شغل، شامل چه وظايفى است و براى انجام آن، چه مهارتها، دانش و توانايىهايى لازم است.
2. شرح شغل
آشكار كننده ماهيت و ويژگىهاى شغل است (وظايف، ابزار مورد استفاده در آن، ارتباط با ديگر مشاغل و شرايط كار).
3. ارزشيابى شغل
ضعيف بودن روحيه كاركنان، مشاجره و بحث در محيط كار، خراب كارى و اعتصاب و ترك سازمان مىتواند نشانههايى از نارضايتى كاركنان از حقوق يا دستمزد باشد. اين قبيل مسائل، به ويژه هنگامى شدت گرفته و از كنترل خارج مىشود كه كاركنان بدانند و يا حتى بر اين باور باشند كه نظام پرداخت در سازمان منصفانه نيست؛ يعنى پرداخت متناسب با سختى ها و مسؤوليتهاى شغل نيست يا براى انجام وظايف يكسان، بعضى افراد، بيشتر از ديگران حقوق يا دستمزد دريافت مىكنند. تعيين ارزش مشاغل و تعيين حقوق يا دستمزدى متناسب با آن، گامى بلند براى رفع اين مشكل است.
منظور از ارزشيابى شغل، فرآيندى است كه به وسيله آن، ارزش و اهميت نسبى مشاغل گوناگون در سازمان تعيين مىشود تا پرداخت به هر شغل، با ارزش آن شغل براى سازمان، متناسب باشد. تعيين ارزش نسبى مشاغل و بر آن اساس، تعيين حقوق يا دستمزدى كه بايد به هر شغلى تعلق گيرد، داراى مزايايى است.
منطقى است كه بيشترين پرداختها به با ارزشترين مشاغل، يعنى مشاغلى كه بيشترين سهم را در دستيابى به اهداف سازمان دارند، تعلق گيرد. اين امر باعث پذيرش نظام پرداخت، از سوى كاركنان مىشود. كاركنان احساس مىكنند كه حقوق آنان رعايت شده و رفتار مسؤولان سازمان با آنان منصفانه است و اين احساس، باعث رضايت شغلى مىشود. آثار مثبتى كه چنين نظام پرداختى در پى دارد، باعث مىشود كه به طور كلى سازمان در دستيابى به اهداف خود موفقتر باشد.
تحقیق حقوق و دستمزد +فایل پاورپونت