مقاله برنامه‌ريزي هماهنگ منابع در كشور آفريقاي جنوبي
پروژه‌ي برنامه‌ريزي هماهنگ منابع در كشور آفريقاي جنوبي
به دنبال تصميم دولت آفريقاي جنوبي مبني بر خصوصي‌سازي و تجديد ساختار صنعت برق (توليد) در اين كشور مطالعاتي درخصوص برنامه‌ريزي هماهنگ منابع در توليد برق توسط سازمان رگولاتور ملي انرژي (National Energy Regulate) NER صورت گرفت. طرح اوليه اين پروژه كه هدف اصلي آن دستيابي به شبكه توليد برق با قابليت مي‌باشد در اوايل سال 2002 تعريف شده و تاكنون دو گزارش از روند پيشرفت مطالعات در سالهاي 2002 و 2004 به چاپ رسيده است. (NIRP2 و NIRP1)
در اين قسمت سعي شده است تا مختصري از اهداف اصلي، فرض‌‌هاي اوليه در طراحي استراتژي از نتايج و دستاوردهاي پروژه آورده شود. شايد در نگاه اول وارد شدن به جزئيات خروجي اين پروژه غيرضروري به‌نظر مي‌رسد اما بررسي اين نتايج و نوع خروجي‌ها قابليت‌هاي پروژه‌ي مذكور را روشن مي‌سازد.
هدف اصلي از اجرا پروژه برنامه‌ريزي هماهنگ در كشور آفريقاي جنوبي دستيابي به يك برنامه‌ريزي بلندمدت و با كم‌ترين هزينه در تأمين برق مصرفي كشور مي‌باشد. به‌طوري‌كه اين برنامه‌ريزي توليد با سياست‌هاي اقتصادي، محيط زيستي، اجتماعي و قوانين صنعت برق كشور همخواني لازم را داشته باشد.
مراحل اصلي اين پروژه به‌صورت زير تعريف شده است:
- برآورد وضعيت كنوني صنعت برق كشور
- پيش‌بيني مصرف برق و تقاضا در افق برنامه‌ريزي
- يافتن كليه راه‌حل‌هاي موجود در بخش توليد و مصرف برق به‌منظور تأمين برق مصرفي با حداقل هزينه
- تعيين ميزان هماهنگي هريك از راه‌حل‌هاي پيشنهاد شده با سياست‌هاي موجود كشور در زمينه‌هاي مرتبط و ارائه بهترين تركيب از بين راه‌حل‌هاي برتر
- ارزيابي ميزان ريسك موجود در برنامه‌ريزي هماهنگ صورت گرفته با توجه به عدم قطعيت‌هاي موجود در مسائلي مثل ميزان رشد بار، وضعيت واحدهاي توليدي، شرايط جوي و ….
- تحليل تبعات مالي، محيط زيستي و اجتماعي برنامه‌هاي مطرح شده
- انتخاب بهترين برنامه‌ريزي
افق زماني اين برنامه‌ريزي 20 ساله از سال 2003 تا پايان 2022 مي‌باشد.
موقعيت استراتژيك و فرضيات اوليه‌ي پروژه
هدف از انجام اين پروژه همان‌طور كه گفته شد يافتن را‌ه‌حل بهينه از نظر قيمت براي تأمين برق مورد نياز كشور آفريقاي جنوبي و يك افق بلندمدت مي‌باشد. اين بررسي مستقل از ساختار فعلي صنعت برق صورت گرفته و تنها شرايط اوليه و قيود دائمي شبكه مدنظر گرفته شده است.
در اين مدل مبادلات برق بين آفريقاي جنوبي و ساير كشورهاي همسايه تحت قراردادهاي واردات و صادرات در نظر گرفته شده است. نتايج اين مطالعات به عنوان منابع اطلاعاتي توليد در پروژه‌هاي مطالعاتي بعدي مثل تعيين موقعيت‌هاي سرمايه‌گذاري در صنعت توليد برق كشور استفاده خواهد شد.
ريسك و عدم قطعيت:
اينگونه برنامه‌ريزي‌هاي بلند مدت در صنعت برق با ريسك‌ها و عدم قطعيت‌هاي مختلفي روبرو هستند. ريسك در اينگونه برنامه‌ريزي‌ها هم در مطالعات بلندمدت و هم كوتاه‌مدت وجود دارد. به عنوان مثال هجوم يك توده هواي سرد يا گرم و يا طولاني‌تري زمان تعمير واحدها از عوامل عدم قطعيت در برنامه‌ريزي كوتاه مدت و مثلاً افزايش پايدار و غيرمنتظره بار از عوامل عدم وضعيت در برنامه‌ريزي طولاني مدت مي‌باشد.
همچنين مسائلي از جمله ميزان تأثيرپذير بودن برنامه‌هاي مديريت بار، دقيق به عنوان پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته طولاني شدن پروژه‌هاي احداث واحدهاي جديد، تغيير سياست هسته‌‌اي كشور، تخمين نادرست عمر واحدهاي موجود، تغيير قراردادهاي بين كشورها در زمينه‌ي صادرات و واردات برق و سوانح طبيعي مثل سيل، خشكسالي و …. از عوامل مؤثر در افزايش ريسك اين پروژه مي‌باشد.
پيش‌بيني مصرف برق:
از آنجا كه ساير تصميمات و برنامه‌ريزي‌هاي پروژه براساس نتايج حاصل از اين بخش صورت مي‌گيرد، پيش‌بيني بار به عنوان مهمترين بخش در برنامه‌ريزي هماهنگ منابع شناخته مي‌شود.
پيش بار از وضعيت كنوني صنعت برق كشور شروع شده و براي تخمين وضعيت آينده كليه عوامل دخيل در ميزان تقاضاي برق چه در بخش توليد و چه در بخش مصرف را در نظر مي‌گيرد.
براي دقيق‌تر شدن محاسبات و كاهش عدم قطعيت نتايج پيش‌بيني، بار را به 110 زيربخش جداگانه تقسيم شده و پيش‌بيني مصرف در هر كدام از آن‌ها براساس مدلي منطبق با همان بخش به‌طور مستقل صورت گرفته است.
همچنين به‌طور متوسط هر سال يكبار محاسبات دوباره تكرار شده و تغييرات رخ داده در فرضيات مدل‌ها لحاظ مي‌شود. اين كار باعث دقيق‌ـر شدن نتايج براي سالهاي باقي‌مانده خواهد شد.
در سناريوي اصلي از نتايج حاصل از پيش‌بيني با در نظرگرفتن متوسط رشد اقتصادي 8/2% در سال و شرايط معتدل جوي القاء شده است. عدم قطعيت از چگونگي وضعيت جوي باعث شده تا دو پيش‌بيني ديگر براي حالات متوسط دماي بالا و متوسط دماي پايين نيز صورت گيرد. در شكل (1) نتايج حاصل از اين سه پيش فرض آورده شده است.
براي برآورد ميزان صحت نتايج حاصل از پيش‌بيني براساس مدل‌هاي مختلف ارائه شده، مصرف برق را از سال 1980 تاكنون در هر 110 بخش تعريف شده براساس مدل‌هاي ارائه شده بدست آمده و با مقادير واقعي مقايسه مي‌شوند. براساس نتايج اين مقايسه بهترين مدل در پيش‌بيني بار انتخاب خواهد شد.
در برنامه‌ريزي شبكه‌هاي برق علاوه بر پيش‌بيني ميزان انرژي مصرفي، پيش‌بيني چگونگي تغييرات پيك بار نيز بسيار مهم مي‌باشد. همچنين درصد تلفات شبكه و چگونگي تغييرات آن در طول دوره‌ي برنامه‌ريزي از مسائلي است كه بايد در پيش‌بيني بار در نظر گرفته شود. تلفات شبكه برق آفريقاي جنوبي در ميزان 7% در
مقاله برنامه‌ريزي هماهنگ منابع در كشور آفريقاي جنوبي