فایل مارکت

مقاله تئوري سلسله مراتب نيازها و ایجاد انگیزه در ادامه تحصیل معلمین

بعنوان يكي از اوليه ترين تئوريهاي محتوايي در انگيزش ، مي توان به نظريه سلسله مراتب نيازها اشاره كرد. در اين تئوري نيازهاي آدمي در پنج طبقه قرار داده شده است كه عبارتند از: نيازهاي جسماني، نياز به امنيت، نياز به محبت، نياز به حرمت، نياز به خوديابي و كمال، نيازهاي مذكور در سازمان بصورت پرداخت حقوق و مزايا و امكانات رفاهي ،ايجاد امنيت شغلي و مقررات حمايتي، تشكلهاي گروهي رسمي و غير رسمي در محيط كار ، قائل شدن حرمت براي فرد و كارا و در مراتب مختلف سازمان و ايجاد امكانات براي شكوفايي توان بالقوه افراد، ارضا مي شوند به طبقه بندي مذكور ، دو نياز دانش اندوزي و شناخت و درك پديده ه ، نياز به زيبايي و نظم،نيز اضافه شده كه قبل از نياز به خوديابي قرار ميگيرند ، شكل شماره 1 سلسله مراتب نيازها را نشان مي دهد. اگر چه تئوري سلسله مراتب نيازها مستقيماً براي انگيزش كاري طراحي نشده است ، اما مي توان نتيجه گرفت كه با ارضاي اين نيازها براي فرد انگيزه به كار درسازمان ايجاد خواهد شد و شايد اين ساده ترين خواستها را بوجود مي آورند و در راه برآوردن اين خواسته هاست كه فرد به رفتار خاصي دست مي زند و انگيزه عمل در او بيدار مي شود.

برخي از صاحبنظران رابطه نياز و انگيزش را به اين صورت توصيف كرده اند كه نياز در فرد ايجاد محرك كرده و محرك باعث مي شود فرد به سمت هدفي براي ارضاي نياز خود حركت كند و انگيزش اتفاق بيفتد.

بر اساس اين نظريه محرك يا انگيزه ، احساس نيازي است كه جهتدار شده و به سمت هدفي موجد حركت شده است. نياز يك احسس است ، اما محرك يا انگيزه حاوي اقدام و عمل بوده و نيرويي زائيده و برخاسته از نياز است.

ايجاد انگيزه در ادامه تحصيل معلمان

در زمينه ايجاد انگيزه در معلمان جهت شكرت در ضمن خدمت مطالعات فراواني صورت گرفته ، نتايج تحقيقات جكسون در اين مورد به پيشنهاد يك شيوه تكميل شده.

اجراي اين شيوه مستلزم آنست كه ساعات تدريس معلمان كاسته و در عوض ساعاتي به زمان تحليل و برنامه ريزي ، پژوهش و تحقيق توسط آنها افزوده شود . از نظر جكسون پژوهش و تحقيق بيشتر توسط معلمان موجبات ادراك برترآنان مي شود. لذا تداوم تحقيقات را فراهم مي سازد.

تيلن نيز بعد از پژوهش در همين زمينه در سال 1971 مي نويسد: معلمان از نقاط ضعف و تدريس خود به خوبي آگاهي دارند و از برنامه هاي آموزشي كه در برطرف كردن اين تقاط ضعف به انان كمك كند بخوبي استقبال مي كنند.

لورتن نيز در سال 1975 در اينمورد مي نويسد:

رضايتهاي روحي و رواني ناشي از تدريس موفق بعد از شركت در دوره هاي ضمن خدمت بزرگترين پاداش براي معليمن محسوب مي شود.

راين در اين مورد در سال 1978 ، بعد از مطالعات بسيار نتيجه گيري مي نمايد كه اين برنامه ها در اصلاح عملكرد معلمان و رشد حرفه اي آنان نقشي نخواهد داشت مگر آنكه پاداشهاي آشكار و نتايج مادي برايشان به همراه داشته باشد.

در مطالعه ديگري ليتل در سال 1982 مي نويسد:

برنامه هاي آموزشي ضمن خدمتي كه از تجزيه و تحليل فرماهاي دانشگاهي به دور بوده اند بيشترين تاثير را بر مدارس داشته اند و معلمان ازآن استقبال بيشتري كرده اند.

نتايج تحقيقات مومان و فيليبز و لورتي نمايانگر اين واقعيت است كه هرچه پاداشهاي رواني (ميزان رضايت روحي و رواني) در محيط مدرسه كمتر باشد، پاداش مادي بيشتري جهت شركت معلمان در برنامه هاي آموزش ضمن خدمت ضروري بنظر مي رسد.

بهر حال نتايج كلي اين تحقيقات، همچنين مطالعات سرجيواني نشان مي دهد كه معلمان از رضايتهاي روحي و رواني ، لذت بيشتري مي برند تا ساير انواع پاداشها.

آنها زماني كه مي بينند دانش آموزان بهتر ياد مي گيرند بيشتر كوشش مي كنند ، رفتار بهتري ارائه دهند، به معلمان خويش احترام مي گذارند و بطور كلي عملكرد بهتري دارند بيشتر احساس رضايت مي كنند. اين نتيجه گيري بوسيله مطالعات وسيع جويس و پك در سال 1977 تائيد شده است اين مطالعه وسيع در سطح چهل و دو ايالت در امريكا انجام شده  نشان مي دهد كه بيشتر از هفتاد درصد از پاسخ دهندگان انگيزه اوليه شركتشان در آموزشهاي ضمن خدمت را افزايش رشد حرفه اي و شخصيتي مي دانند.

سيلور نيز در سال 1982 در يك بررسي تحقيقاتي در مورد انگيزه معلمان براي شركت دردوره هاي ضمن خدمت به همين نتيجه دست يافته است.

مروري اجمالي بر تحقيقات گذشته:

بنابر بررسيهاي انجام شده در زمينه سابقه تحقيق اين موضوع، تحقيقي كه دقيقاٌ در اين راستا انجام شده باشد، يافت نشده ، ليكن پاره اي تحقيقات با عناوين ديگر انجام شده كه مي توان برخي از نتايج آنها را درخصوص عوامل مورد بررسي در تحقيق حاضر ، مفيد فايده باشد. اين بخش بطور اختصار به عمده ترين نتايج اين بررسي ها مي پردازد.

تحقيق آقاي صمد ايزديدر سال 1371

عنوان تحقيق: بررسي كارايي و اثر بخشي آموزشهاي ضمن خدمت معلمان كارداني رشته آموزش ابتدايي در سطح استان مازندران.

هدف تحقيق: بررسي كارايي و اثر بخشي اموزشهاي ضمن خدمت معلمان رشته آموزش ابتدايي ، مقطع كارداني در سطح استان مازندران.

هدفهاي ويژه مطالعه پاسخگويي به سئوالات ذيل است:

• آيا آموزش ضمن خدمت معلمان در مواردي چون افزايش درصد قبولي و نمره ارزيابي از كار ، پذيرش مسئوليت و روحيه قوي در انجام فعاليت براي دستيابي به اهداف سازمان موفق بوده است؟