پروژه سالمونلوز در طيور

مقدمه

بدون شك بخشي از پيروزي‌ها و پيشرفتهايي كه در زمينة علم پزشكي، دارو سازي زيست شناسي، گياه شناسي، جانور شناسي و صنعت تهيه و نگهداري مواد غذايي حاصل شده مديون زحمات علماي ميكروبيولوژي است. جهان امروز با مشكل كنترل ميكروبهاي بيماري‌زا بخصوص در كشورهاي جهان سوم روبروست و دانشمندان در پي مقابله با آنها هستند.

يكي از اين ميكروبها سالمونلا است كه باعث بيماري عفوني سالمونلوز در انسان و حيوانات مي‌شود و ضررهاي اقتصادي فراواني به نسل بشري مي‌زند.

يكي از راههاي شايع انتقال سالمونلا در انسان مصرف و استفاده از گوشت‌ طيور آلوده به اين ميكرو ارگانيسم است. اين آلودگي‌ها در طيور به سالمونلا ممكن است ناشي از تيفوئيد طيور، بيماري پولوروم، پاراتيفوئيد طيور و آريزونوز باشد. اين بيماري همواره خسارات سنگين زيادي به اقتصاد كشور و جامعة بهداشت زده و همواره بهداشت بشري را تهديد كرده است.

با توجه به طولاني بودن دورة‌ بيماري و مقاومت زود هنگام سويه‌‌هاي سالمونلايي به آنتي بيوتيكها كنتر و درمان اين بيماري مشكل است ازاين رو براي مبارزه با اين بيماري بايد از رشد و تكثير باكرتي در كانون ايجادآلودگي جلوگيري شود.

انتقال بيماري سالمونلوز بيشتر از طريق دستگاه گوارش است. بنابراين آب و مواد غذايي آلوده و منشع مهم ايجاد سالمونلاوز است كه بايد آب را با روشهاي تصفيه مناسب عاري از پاتوژن كنيم و در بين مواد غذايي گوشت طيور را بايد با روشهاي صحيح عمل آوريم و عرضه كنيم چون گوشت طيور يكي از مساعدترين مادة غذايي براي رشد سالمونلاها هستند. (7 و 1)

به اميد داشتن جامعه‌اي عاري از آلودگي و بيماري و كشوري شاداب و تندرست.

فصل اول

كليات

خانواده آنتروباكترياسه (Enterobacteriacea Familly)

اين خانواده  از تعداد زيادي باكتري گرم منفي تشكيل شده كه قرابت نزديكي با هم دارند و در آب و خاك: ماد در حال فساد، گياهاني، دستگاه گوارش انسان،حيوانات و حشرات يافت مي‎شوند.

از آنجاييكه جايگاه طبيعي باكتري‌ها در روده انسان و حيوانات ميباشد آنها را اصطلاحاً ميكروبهاي روده‌اي مي‌نامند. برخي از اعضاي اين خانواده نظير شيگلا (shigella) سالمونلا (Salmonella) ويرسينا (yersinia) پاتوژن واقعي مي‌باشند. در صورتيكه برخي ديگر نظير اشريشيا كلي (E,coli) كلبسيلا (Klebsiella) و پروتئوس (Proteus)، فلور طبيعي دستگاه گوارش انسان و حيوانات بوده و در شرايط خاصي بيماري‌زا واقعي مي‌شوند. (1 و 2 و 3)

هما باكتري‌هاي اين خانواده در شرايط هوازي و بي‌هوازي رشد كرده و به اصطلاح بي هوازي اختياري هستند. همچنين گلوكز را تخمير و نيترات را به نيتريت تبديل مي كنند (به استثناي اروينيا (Erwinia). عدم حضور فعاليت سيتوكروم اكسيداز در اين باكتري‌ها مشخصه مهم مي‌باشد، چرا كه آنترو باكترياسه را از بسياري از باسيلهاي گرم منفي غير تخمير كننده (هوازي مطلق) متمايز مي‌نمايد همه باكتري‌هاي اين خانواده بجز شيگلا كاتالاز مثبت هستند (1 و 29 و 30 و 31)

طبقه‌بندي خانواده آنترو باكترياسه بيش از ساير ميكروارگانيسم ها مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته است.  تا سال 1972 تنها 26 گونه در اين خانواده نام گذاري شده بود در صورتي كه در حال حاضر بيش از 11 دسته و 86 گونه درآن قرار دارند كه خوشبختانه تنها حدود 25 از تع7داد 97 گونه باكتري روده‌اي ، پاتوژن‌هاي مهمي براي انسان بوده و از نمونه‌مرضي جدا مي‎شوند. 72 گونه ديگري به بندرت از انسان جدا شده است. از آنجاييكه باكتريهاي روده‌اي هاگ ايجاد نمي‌كنند به آساني در اثر حرارت و غلظت‌هاي كم مواد ضد عفوني كنتده و باكتري كش معمولي از بين مي‌روند. در اين ارتباط تركيبات هالوژنه فرم آلوئيد، بتا گلوتار آلدئيد و مواد فنلي اثر باكتر كشي روي باكتريها دارند.

كلر زدن به آب در كنتارل انتشار پاتوژن‌هاي روده‌اي نظير عامل تب حصبه مؤثر است. (1 و 29) اين باكتريها همچنين نسبت به املاح صفراوي و برخي رنگها مقاومندو از اين رو از اين مواد در تهيه محيطه‌هاي غني كننده و انتخابي استفاده مي‌شود(32).

سالمونلوز:

انتشار جغرافيائي : جهاني

منشاء آلودگي:

گونه‌هاي بسياري از دامهاي اهلي و وحشي (مخصولاً جوجه‌ها ، خوكها، گاوها، سگها و موشهاي صحرائي) كه بيمار بوده و بظاهر سالم باشند. انسان نيز مي‌تواند ناقل باشد.

عامل بيماري: باكتري‌هاي متعلق به گروه سالمونلا: ارگانيسمهاي ميكروسكوپي گرم منفي هستند كه تشكيل اسپور نمي‌دهند و اغلب در دستگاه گوارشي دامهاي  آلوده زندگي مي‌كنند . آنها مي‌توانند براي ماهها در آب و غذا زندگي كنند. صدها سويه از آن جود دارد.

روش  انتقال: از طريق آب، علوفه خشبي يا ساير غذاها كه توسط مدفوع ادرار، خون ناقلين آلوده شده باشد. منتقل مي‌شود. سگها ، سوسكها و ساير حشرات همچنين جوندگان وحشي و پرندگان مي‌توانند براحتي سالمونلاها را در محيط پخش نموده باعث آلودگي غذا و آب شوند.

از طريق مصرف گوشت‌هاي مبتلا، تخم مرغها ، شير يا غذاهاي آلوده بيماري انتقال مي‌يابد.

نحوه ورود عامل بيماري به بدن ميزبان:

دستگاه گوارش، سالمونلاها از روده به خون عبور نموده و به ارگانيسم حمله ور مي‌شوند، آنها   ممكن است در غدد لنفاوي ، كبد، كيسة ‌صفرا و طحال (ناقلين بهبود يافته يا سالم) لكاليزه شوند.

بزرگترين خطر آلودگي:

در فصول خشك كه مگسها در اجتماعت دامهاي پرورشي كه فاقد احتياطات بهداشتي هستند و در شرايط متراكم و پر جمعيت همچنين در دامهاي جوان در فارمهاي بسته (جوجه‌ها و خرگوشها) بيماري زياد ديده مي‌شود.

اين بيماري  همچنين در شرايط دسترسي (حمل و نقل، زايمان و بيماري‌ها) يا كمبودهاي تغذيه‌اي به چشم مي‌خورد.

گونه‌هاي اصلي مستعد به بيماري:

گاو، گاوميش‌ها، گوسفندان، بزها،خوكها ، اسبها، شترهاي تندرو، جوجه‌ها، خرگوشها و انسان

دور كمون بيماري: از 12 ساعت تا چندين روز.

يافته‌هاي درمانگاهي:

سندرمهاي مختلفي هستند: الف) شكل سپتي سميك كه همراه با تب بالا افسردگي ، مرگ در عرض 32 تا 48 ساعت.

فهرست مطالب

عنوان                                           صفحه

مقدمه ………………………………..

فصل اول ………………………………

كليات ………………………………..

تاريخچه سالمونلا………………………..

شكل سالمونلا……………………………

خصوصيات محيط كشت……………………….

خواص بيوشيميايي………………………..

ساختمان پادگني سالمونلاها………………..

اهميت پرگنه‌هاي S,R در آزمايشهاي سرمي……..

تغييرات پادگني…………………………

فرمول آنتي ژنتيك……………………….

طبقه بندي سالمونلاها…………………….

طبقه‌بندي سالمونلاها……………………..

طبقه‌بندي كامفم- وايت……………………

حساسيت نسبت به باكتريوفاژها……………..

مقاومت ……………………………….

سهم…………………………………..

بيماريزائي و مكانيسم عمل آن……………..

فصل دوم……………………………….

سالمونلوز در پرندگان……………………

وسعت واگيري و پراكندگي سالمونلا…………..

دوره بيماري……………………………

اپيدميولوژي سالمونلا…………………….

راههاي انتقال بيماري……………………

كيفيت بيماريزائي سالمونلا………………..

علائم بيماري……………………………

كليات سالمونلوز در پرندگان………………

بيماري پلوروم (اسهال سفيد)………………

عامل بيماري……………………………

طرز واگيري بيماري پلوروم………………..

انتقال بيماري………………………….

علائم بيماري و دوره آن…………………..

علائم روي لاشه…………………………..

علائم بيماري در مرغهاي بالغ………………

علائم كالبد گشائي……………………….

تشخيص پلوروم…………………………..

كنترل و پيشگيري در جوجه ‌مرغها……………

كنترل و پيشگيري در بالغين……………….

درمان ناقلين ………………………….

تيفوئيد مرغان………………………….

عامل بيماري……………………………

خصوصيات كشت……………………………

خصوصيات بيوشيمايي………………………

بيماريزائي در انواع پرندگان …………….

سربيماري………………………………

نشان‌هاي بيماري…………………………

آثار كالبد گشائي……………………….

تشخيص ………………………………..

كنترل و پيشگيري ……………………….

واكسيناسيون……………………………

بيماري پاراتيفوئيد پرندگان………………

شيوع، انتشار و اثرات اقتصادي بيماري

سبب شناسي……………………………..

مواد لازم جهت رشد……………………….

شكل پرگنه‌ها……………………………

خواص شيميايي…………………………..

مقاومت در مقابل عوامل شيميايي و فيزيكي …..

قدرت زندگي پاراتيفوئيدها در بسر، مواد غذائي و گرد و خاك

قدرت پايداري سالمونلا در مدفوع و وسايل آلوده جوجه كشي

مدت پايداري در خاك،‌ آب و گياهان………….

مدت پايداري در روي پوسته تخم مرغ و محتويات آن

مقاومت در مقابل آنتي بيوتيك و داروهاي ضدعفوني

ساختمان پادگني…………………………

فرمول پادگن و پراكندگي سالمونلاها در طيور …

زهرابه………………………………..

بيماريزائي ……………………………

بيماريزائي در پرندگان جوان………………

بيماريزائي در پرندگان بالغ………………

واگيري پارا تيفوئيد…………………….

طرز انتقال بيماري بوسيله ناقلين و حاملين….

انتشار مستقيم عامل بيماري بوسيله تخمدان آلوده

آلودگي از طريق پوسته تخم مرغ…………….

علائم بيماري……………………………

شكل حاد بيماري در جوجه مرغها ……………

جراحات كالبد گشائي……………………..

تشخيص ………………………………..

جدا كرد عامل بيماري و تشخيص آن ………….

سرولوژي……………………………….

درمان پيشگيري و كنترل ………………….

بهداشت تخم مرغ و وسايل جوجه‌كشي…………..

توليد تخم مرغ، جمع آوري و نگهداري آن …….

بهداشت گله مادر………………………..

طرز ضدعفوني تخم مرغها…………………..

تميز نمودن ماشين و اتاق جوجه كشي…………

بهداشت محيط جوجه كشي……………………

شرايط بهداشتي در طول پرورش جوجه………….

آزمايشات سرولوژيكي……………………..

ايمني ساختن …………………………..

بيماري آريزونوز………………………..

انتقال، ناقلين، مخازن…………………..

درمان و پيشگيري………………………..

فصل سوم……………………………….

درمان سالمونلوز در طيور…………………

كنترل و پيشگيري سالمونلوز در طيور………..

واكنشهاي سالمونلا در طيور………………..

پروژه سالمونلوز در طيور