فایل مارکت

تحقیق آشنایی با ارتباط تصویری (گرافیک)

ارتباط تصویری (گرافیک) شیوه انتقال و ارائه اطلاعات به صورت تصویری است. خطوط و منحنی ها، الگوها و شکلها، همگی می توانند بیانگر مفهوم خاصی باشند که هر بیننده ای بتواند آنها را درک کند.

انسان هزاران سال است که از روشهای ارتباط تصویری بهره می برد. تمدن های کهن، همچون مصری ها، برای ضبط و نمایش وقایع و اطلاعات مهم از تصاویر ساده ای استفاده می کردند. این تصاویر یا بر روی دیوارها ناقشی می شد و یا بر روی سنگ، چوب یا سفال نقش می شدند و هر یک از تصاویر نمایانگر یک چیز یا ایده متفاوت بود.

برای مثال، نقش می توانست نمایانگر خورشید باشد. این نقش کاملا شبیه به خورشید است و به چیز دیگری شباهت ندارد. یا نقش می توانست نشانگر قایق باشد. چون بسیار شبیه به قایق است.

با وجود این، مفاهیم پیچیده تر را نیز می شد با استفاده از همین تصاویر ساده ارائه کرد. مثلا قایقی با بادبان مواج می توانست نمایانگر مفهوم باد باشد.

بدیهی است که ترسیم باد بسیار دشوار است، اما می توان برخی از جلوه های آن را نمایش داد.

بتدریج مصریها و دیگر تمدنها، این شیوه را بسط و گسترش دادند، تا آنکه هر شکل یا نقشی نمایانگر یک صدای منفرد بود. برای مثال این نقش نمایانگر صدای ن، نمایانگر صدای ک، نمایانگر صدای س و  نمایانگر صدای ت بود. آنگاه ترکیب اصواتی نظیر این می توانست کلمه گفتاری را به صورت تصویری نمایش دهد و تعداد بیشتری از مفاهیم را انتقال دهد.

همین حروف چاپی که در حال مطالعه آن هستید، خود شکل تکامل یافته ای از همان کلمات اولیه هستند. هر کلمه ای یک مفهوم مشخص دارد. این کلمات را می توان به شکل چاپی یا نوشته، خواند و یا به شکل گفتار، شنید. حروفی که کلمات چاپی را شکل می دهند، صرفا شکلهایی هستند که نمایانگر اصوات در گرفتارند.

با این حال، حیطه ارتباط تصویری فراتر از محدوده کلمات است. ترسیمات فرنی و معماری، نماهای پرسپکتیو و تصویری، نمادها و نشانه ها، و نمودارهای جریان کار همگی قادرند اطلاعاتی را ارائه دهند که از عهده کلمات به تنهایی، خارج است. از این رو زبان ارتباط تصویری، یک زبان ترسیمی است که مانند یک شیوه ارتباطی کاملا مستقل، بکار گرفته می شود.

طراحی دست آزاد

این شیوه، نخستین شیوه ارتباط تصویری بود. در درون غارهایی در جنوب اروپا، انسان پیش از تاریخ بسیاری از فعالیت ها و رویدادهای مهم زندگی اش را مانند گشتن حیوانات برای تهیه آذوقه، به صورت ترسیمات تصویری بر دیوارهای غار نقش کرده است. (شکل 8 یک نقش باستانی مربوط به 000/20 سال پیش است که در غاری تصویر شده و گویای واقعه ای است که طی یکی از همین شکارها رخ داده است. این تصویر گاو زخم خورده ای را نشان می دهد که به سوی یک شکارچی برگشته و وی را از پای در می آورد. (شکل 9) برخی از نشانه های ترسیمی را نشان می دهد که به طور گسترده در حدود 7000 سال پیش، قبل از آنکه خط ابداع شود، بکار می رفته است.

ترسیمات ارتباطات تصویری باید ساده و گویا باشند همانگونه که فهم اطلاعات نوشتاری می تواند با کاربرد کلمات پیچیده و بیش از حد بلند، با مشکل مواجه شود، درک ترسیمات ارتباطات تصویری نیز ممکن است با انباشتن بیش از حد اطلاعات و در نتیجه پیچیده شدن ترسیمات، با اشکال مواجه شود. از این رو شیوه های ترسیم در ارتباط تصویری بنا به ماهیت ضروری آنها، باید تا حد امکان ساده و گویا بوده و مطابق با معیارهای زیر باشد.

1- طرح ها و نشانه ها باید واضح و قابل درک باشند.

2- باید اطلاعات یا مفاهیم را به آسانی انتقال دهند.

استفاده از رنگ یا برخی شکلها می تواند نحوه ارائه اطلاعات را گویاتر کند، اما کاربرد نابجا یا بیش از حد رنگ موجب آشفتگی و اشتباه می شود. از سوی دیگر ارائه نامناسب مطالب صحیح نیز می تواند موجب از بین رفتن دقت و اعتبار آن مطالب شود.

نشانه تصویری

نشانه تصویری، نقش یا علامتی است که بدون استفاده از کلمات می تواند ما را به چیزی متوجه ساخته، هشدار و یا جهت دهد. در عمل ثابت شده که این نشانه ها ارزش زیادی برای عموم مردم دارند، نخست آنکه آنها به افراد امکان می دهند تا اطلاعات را خیلی سریع دریافت کنند. و دوم آنکه، این نشانه ها مشکل تفاوت بین زبانهای مختلف را برای مسافرینی که در کشورهای خارجی سفر می کنند، مرتفع می سازد.

از نشانه های تصویری استفاده های مختلفی می شود، از جمله در تبیلغات، آگهی، دستورالعمل، علائم هشدار دهنده، اعلان خطر و … تمامی این موارد، به شیوه های مختلف اطلاعات ضروری را به افراد می دهند. برای مثال، وجود ایستگاههای خدماتی بین شهری، تسهیلات زیادی را می تواند برای سفرهای جاده ای فراهم سازد. این خدمات به صورت نشانه های تصویری مختلف در معرض دید رانندگان قرار دارد، و بدین ترتیب راننده را از تسهیلات و امکانات موجود آگاه می سازد. این نوع نشانه های تصویری در سراسر اروپا و بخش وسیعی از امریکا به طور فراوان مورد استفاده قرار می گیرند و مانند نشانه هایی است که خدمات موجود در اردوگاههای سیاحتی را نشان می دهند.

استفاده از رنگ

نشانه های تصویری غالبا به صورت رنگی بوده و کاربردهای مختلفی به شرح زیر دارند:

1- اطلاعاتی در مورد خدمات موجود ارائه می دهند (به رنگ آبی / مشکی / سفید).

2- اصول ایمنی را به اطلاع عموم می رسانند (به رنگ آبی / سفید).

3- نشانگر خطرات صنعتی هستند و ضرورت احتیاط را گوشزد می کنند (به رنگ زرد / مشکی).

4- محل دسترسی به خدمات اضطراری را نشان می دهند (به رنگ سبز / سفید).

5- نشانگر خطر و محدودیت ها هستند (به رنگ قرمز / مشکی بر زمینه سفید).

علائم و نشانه ها ممکن است شامل دایره، مثلث، مربع و مستطیل باشد. لذا باید به هنگام اجرای رسم های ارتباط تصویری خود، به این نکته توجه داشته باشید.

حرکت

نشانه ها یا علائم تصویری اگرچه ثابت و ایستا هستند، ولی می توانند حسی از جهت و حرکت را القاء کنند. جهت در مجموع هدایت کردن چشم بیننده از یک نقطه به نقطه دیگر است. برای این کار می توان از پیکان یا (فلش) استفاده کرد که یکی از رایج ترین مشخصه های نشانه های تصویر است، و جهت حرکت را نشان می دهد که غالبا به همراه اطلاعات دیگر در تصویر می آید و یا به نوعی با طرح تلفیق می شود. نشانه معروف راه آهن بریتانیا نمونه خوبی از این مورد است. این نشانه ساده و گویا مفهومی از حمل و نقل سریع و مطمئن را تداعی می کند.

ارتباط شکل و زمینه

نکته دیگری که برای خلق عناصر بصری باید مورد توجه قرار گیرد موقعیت قرارگیری تصویر در فضای زمینه ای آن است که تاثیر زیادی در نحوه درک ما از تصایور دارد وقتی تصویر در دریایی از فضای خالی شناور باشد، وجود آن مشخص تر خواهد شد و بر عکس اگر تصویر بخش اعظمی از فضا را اشغال کند، تاکید از کلیت تصویر به اجزای آن منتقل می شود بنابراین می توان آن را به مثابه یک شکل مثبت در مقابل یک پس زمینه خالی بی شکل و منفی مشاهده کرد. این نوع رابطه بین شکل و زمینه را می توان به سهولت در تمامی تصاویر دو بعدی تشخیص داد.

هر گاه یک شکل محدوده پس زمینه خود را اشغال کند و یا دیگر شکل ها را در محدوده خود پوشش دهد، در واقع به نوعی فضاهای پیرامونی خود را به اشکال قابل تشخیص و آشنا بدل می کند. وقتی ارتباط شکل – زمینه به طور صحیح کامل گردد موجب حرکت چشم بیننده از شکل مثبت به منفی و بر عکس می گردد و بدین ترتیب این کشش و تنش بصری حاصله، جذابیت بصری را خلق می کند.

ترکیب بندی

همانطور که نقاش پیش از شروع به رنگ آمیزی تابلوی خود، ساختارهای کلی و نحوه آرایش عناصر بصری را در تابلوی خود می آزماید و از آن میان یکی را که به نظر خودش دلنشین تر و زیباتر است انتخاب و آن را به عنوان ترکیب بندی تابلوی خود اجرا می کند، گرافیست و طراح نیز سعی دارد بهترین حالت یا ترکیب را کادربندی کند. در این کادربندی عناصر طرح یا اثر به گونه ای و با زاویه ای انتخاب می شوند که بهترین ارتباط را بین عناصر و بین عناصر و کادر انتخابی پدید آورند. مانند طرحی که در کادر دایره، مربع یا مثلث اجراء می شوند. کادر باید برحسب موضوع و نوع ارتباط آن، هم از لحاظ بصری و هم اجزای طرح به درستی انتخاب شود و با موضوع یا طرح درخواستی هماهنگی داشته باشد، تا بیشترین اثر را بر مخاطب بگذارد، چه بسا طرح زیبایی در کادر نامناسب آن اجراء شده مثلا به جای آن که در کادر دایره ای شکل اجرا شود برای آن کادر مربع انتخاب شده که دیگر، آن اثر و جنبه بصری را در مخاطب برنمی انگیزد.

با تمامی این توضیحات باید یادآور شویم که آرم یا نشانه، مشخصه اصلی هر سازمان است. پس باید آرم دارای ویژگی های خاصی باشد تا بتواند به عنوان نمونه ای موفق، پایدار و بادوام باشد.

سادگی، زیبایی، انسجام، وحدت شکل، قابلیت کارایی در اشکال مختلف و عدم تشابه با علائم دیگر )به علت انحصاری بدون نشانه با موضوعات آن، که فرهنگی هنری، سیاسی یا تجاری بودن آن است)، به سادگی در خاطر سپرده شدن و گویا بودن نسبت به هدف و ارتباط برقرار کردن با مخاطب از ویژگی های آن است.

از جمله روشهای موجود در برقراری ارتباط بهتر، استفاده از خط و نوشته در کنار تصاویر است. اما موضوعیت اصلی با تصویر است. در علائم و نشانه ها هر چه از نوشته ها کمتر استفاده شود بهتر و جذاب تر خواهد بود. تصاویر و

تحقیق آشنایی با ارتباط تصویری (گرافیک)