مقاله کشاورزی بهره وري

چكيده

دركشورهاي درحال توسعه از جمله ايران استفاده هر چه بهتر و مؤثرتر از منابع كشاورزي يعني،نيروي كار،كودشيميايي، بذر و آب و ساير امكانات توليد از اهميت ويژه اي برخوردار است.  با توجه به ارزآوري محصول زيره در كمك به روند توسعه اقتصادي كشور و اينكه استان خراسان نقش بزرگي در توليد اين محصول دارد، افزايش توليد اين محصول در اين استان از جايگاه خاصي برخوردار است افزايش توليد از طريق افزايش سطح زير كشت يا افزايش عملكرد امكان پذير است در خصوص افزايش سطح زير كشت با محدوديت آب و زمينهاي مرغوب و ساير منابع روبرو هستيم و تنها راه باقي مانده اين است كه از طريقي عملكرد را افزايش دهيم . نتايج تحقيق حاضر نشان مي دهد كه نيروي كار ، كود شيميايي و بذر مصرفي رابطه معني داري از لحاظ آماري با توليد دارند و زارعين زيره كار تركيب بهينه عوامل توليد را به كار نبرده و از آنها به طور منطقي و دزست استفاده نمي كنند. تركيب بهينه عوامل توليد در يك هكتار شامل 63/16 روز-نفر نيروي كار ، 747/554 كيلوگرم كود شيميايي و 2 دفعه آبياري مي باشد، لذا جهت صرفه جويي در مصرف نهاده ها و افزايش توليد بايستي مصرف نهاده هايي كه در ناحيه سوم بوده و كشش آنها منفي است ،كاهش يابد و مصرف نهاده هايي كه در ناحيه اول  بوده و كشش آنها مثبت است، افزايش يابد.

واژگان كليدي: زيره سبز، بهره وري ، بهره وري متوسط، بهره وري نهايي، مقادير بهين

مقدمه

اصولاً توسعه اقتصاد كشور تأثيرپذير از توسعه بخش كشاورزي و توسعه بخش كشاورزي نيز از طريق توليد محصولات مختلف در سراسر كشور ميسر مي باشد . از ميان راههاي مختلف افزايش توليد محصولات كشاورزي، توسعه عوامل توليد و تغييرات عمده در تكنولوژي موجود مي باشد كه با محدوديت هايي روبروست و شايد مناسب ترين راه حل جهت برقرار ساختن نرخ رشد لازم در بخش كشاورزي، بهبود بهره وري1عوامل توليد يعني بدست آوردن توليد بيشتر ازمجموعه ثابتي ازعوامل توليد است(3)

امروزه بهره وري فراتر ازيك معيار و شاخص اقتصلدي است بلكه به عنوان يك رويكرد، يك فرهنگ و نگرش نظام گرا و كلي گرا از همه اجزاء مطرح است. افزايش بهره وري مي تواند سهم زيادي در بهبودكيفيت زندگي اجتماعي داشته باشد ازسوي ديگر نيز تغيير در بهره وري آثارسياست هاي گذشته دولت را دربخش توليدي منعكس مي كند. افزايش بهره وري در يك بخش اقتصادي يا واحد توليدي به مفهوم كاهش هزينه توليد هر واحد محصول و قيمت تمام شده آن بوده در نتيجه توان واحد يا بخش توليدي را در رقابت با ساير واحدها و بخشهاي توليدي رقيب در بازارجهاني افزايش مي دهد.

استان خراسان با خصوصيات خاص اقليمي و تنوع آب و هوايي، بخشي از مناطق خشك ونيمه خشك را شامل مي شود كه براي بهره برداري از منابع محدودآب بايستي محصولات زراعي سازگار با شرايط خشك و نيمه خشك را براي آن ترويج كرد و با توجه به دامنه وسيع مصرف داروهاي گياهي درطب سنتي ايران و فراواني گونه هاي مختلف اين گياهان كشورما را ازديرباز مركز عمده توليد، فرايند، مصرف و صدور تعداد زيادي از گياهان دارويي قرارداده است كه زيره سبز1 از جمله آنها مي باشد. با عنايت به اينكه تلاشهاي اقتصادي انسان همواره به كسب حداكثر بازده ازحداقل منابع معطوف بوده است بنابراين گفته مي شود بهره وري امري جديد نبوده وقدمتي برابربا تاريخ بشر دارد.شارما و سينگ2(7)، در مقاله اي تحت عنوان بهره وري و كارايي تخصيصي منابع در توليد شير در هيماچال پرادش با برازش توابع توليد مختلف براي نژادهاي مختلف گاو در فصول متفاوت نسبت به محاسبه ارزش بهره وري نهايي اقدام كرده و مسئله تخصيص بهينه منابع را مورد بحث قراردادند.

هانكوك و باور3(12)، در پژوهشي با عنوان بهره وري مخارج تحقيقات و ترويج كشاورزي در آمريكا ضمن استفاده از تابع توليد كاب-داگلاس نسبت به محاسبه بهره وري نهايي نهاده ها اقدام كردند.

وانگ4 (18)، درمقايسه تحليل بهره وري كشاورزي چين و هند با استفاده از داده هاي سري زماني سالهاي 83-1960 به محاسبه بهره وري جزئي و بهره وري كل عوامل در دو كشور پرداخته است.

دني و كاپالبر5(13)، در جهت آزمون الگوهاي بلندمدت بهره وري براي بخش هاي كشاورزي كانادا و آمريكا با بهره گيري از داده هاي سري زماني نسبت به محاسبه بهره وري عوامل توليد چاي با استفاده از تابع توليد پرداختند و نتيجه گرفتند كه بطوركلي بهره وري عوامل توليد پايين بوده بعبارتي چايكاران داراي كارايي پايين مي باشند ولي مي توانند با افزايش بهره وري نهاده از هدر رفتن آن جلوگيري نموده و از طرف ديگر باعث كاهش هزينه متوسط چاي شوند

مقاله کشاورزی بهره وري