مقاله ویژگیهای دین جهانی اسلام و تفاوت آن با سایر ادیان
ویژگیهای دین جهانی اسلام و تفاوت آن با سایر ادیان
لماى دين شناسى و نويسندگان تواريخ مذاهب معمولا تحت عنوان «اديان » بحث مى كنند، مثلا مى گويند دين ابراهيم، دين يهود، دين مسيح و دين اسلام، هر يك از پيامبران صاحب شريعت را آورنده يك دين مى دانند.اصطلاح شايع ميان مردم نيز همين است. ولى قرآن اصطلاح و طرز بيان ويژه اى دارد كه از بينش خاص قرآنى سرچشمه مى گيرد.از نظر قرآن دين خدا از آدم تا خاتم يكى است.همه پيامبران اعم از پيامبران صاحب شريعت و پيامبران غير صاحب شريعت به يك مكتب دعوت مى كرده اند. اصول مكتب انبياء كه دين ناميده مى شود يكى بوده است.تفاوت شرايع آسمانى يكى در يك سلسله مسائل فرعى و شاخه اى بوده كه بر حسب مقتضيات زمان و خصوصيات محيط و ويژگيهاى مردمى كه دعوت مى شده اند متفاوت مى شده است و همه شكلهاى متفاوت و اندامهاى مختلف يك حقيقت و به سوى يك هدف و مقصود بوده است، و ديگر در سطح تعليمات بوده كه پيامبران بعدى به موازات تكامل بشر، در سطح بالاترى تعليمات خويش را كه همه در يك زمينه بوده القاء كرده اند.
مثلا ميان تعليمات و معارف اسلام در مورد مبدا و معاد و جهان، و معارف پيامبران پيشين از نظر سطح مسائل، تفاوت از زمين تا آسمان است، و به تعبير ديگر، بشر در تعليمات انبياء مانند يك دانش آموز بوده كه او را از كلاس اول تا آخرين كلاس بالا برده اند.اين، تكامل دين است نه اختلاف اديان.قرآن هرگز كلمه «دين » را به صورت جمع(اديان) نياورده است.از نظر قرآن آنچه وجود داشته است دين بوده نه اديان.يك تفاوت پيامبران با نوابغ و فلاسفه بزرگ اين است كه فلاسفه هر كدام مكتب مخصوص به خود داشته اند، از اين رو هميشه در جهان «فلسفه ها» وجود داشته نه «فلسفه » ، ولى پيامبران الهى هميشه مؤيد و مصدق يكديگر بوده اند و يكديگر را نفى نكرده اند.هر كدام از پيامبران اگر در محيط و زمان پيامبر ديگر مى بود مانند او قانون و دستور العمل مى آورد.
قرآن تصريح مى كند كه پيامبران يك رشته واحدى را تشكيل مى دهند و پيامبران پيشين مبشر پيامبران پسين بوده اند و پسينيان مؤيد و مصدق پيشينيان بوده اند، و هم تصريح مى كند كه از همه پيامبران بر اين مطلب كه مبشر و مؤيد يكديگر باشند پيمان اكيد و شديد گرفته شده است، مى گويد: ياد كن هنگامى را كه خداوند از همه پيامبران پيمان گرفت كه آنگاه كه به شما كتاب و حكمت دادم و سپس فرستاده اى آمد كه آنچه را با شماست تصديق مى كند، به او ايمان آوريد و او را يارى نماييد.خداوند گفت: آيا اقرار و اعتراف كرديد و اين بار را به دوش گرفتيد؟همه گفتند: اقرار كرديم.خداوند گفت: پس همه گواه باشيد، من نيز از گواهانم .«و اذ اخذ الله ميثاق النبيين لما آتيتكم من كتاب و حكمة ثم جائكم رسول مصدق لما معكم لتؤمنن به و لتنصرنه قال ااقررتم و اخذتم على ذلكم اصرى، قالوا اقررنا، قال فاشهدوا و انا معكم من الشاهدين» (آل عمران/81).
قرآن كريم كه دين خدا را از آدم تا خاتم يك جريان پيوسته معرفى مى كند نه چند تا، يك نام روى آن مى گذارد و آن «اسلام » است.البته مقصود اين نيست كه در همه دوره ها دين خدا با اين نام خوانده مى شده است و با اين نام در ميان مردم معروف بوده است، بلكه مقصود اين است كه حقيقت دين داراى ماهيتى است كه بهترين معرف آن لفظ اسلام است، و اين است كه مى گويد: ان الدين عند الله الاسلام (آل عمران/19) . دين در نزد خدا اسلام است. يا مى گويد:« ما كان ابراهيم يهوديا و لا نصرانيا و لكن كان حنيفا مسلما» (آل عمران/67) ابراهيم نه يهودى و نه نصرانى بلكه حق جو و مسلم بود. قرآن کریم هرگز کلمه دین را به صورت جمع (ادیان) نیاورده است. دین در قرآن همواره
مقاله ویژگیهای دین جهانی اسلام و تفاوت آن با سایر ادیان