فایل مارکت

مقاله بیماریهای گاوی

بیماریهای گاوی

ادم پستان

سببها ، نشانه هاي باليني و عوامل مساعد كننده

ادم پستان ،يك پرخوني مهم پستان با انفيلتراسيون مايع سروزي در زير پوست مي باشد . نبايد آن را با ورم پستان ، يعني تورم غده پستان كه خيلي بندرت تمام كارتيه ها را در بر مي گيرد، اشتباه كرد . تليسه هاي آبستن بيشتر و شديدتر از گاوها مبتلا مي شوند . ادم پستان معمولاً 2 تا 3 هفته قبل از زايمان نمايان مي شود . حجم پستان افزايش مي يابد . پستان متسع ، درخشان ، دردناك ، با سرپستانكهاي بيش ازحد باز و دور ازهم مي باشد . گاهي ادم تا زير شكم گسترش مي يابد و تشكيل يك آمپول تا ناف را مي دهد ، در موارد ديگر به طرف فرج تا پرينه بالا مي رود .

گاو بسختي از زمين بلند مي شود و بسختي جابجا مي شود . سرپستانكها در معرض آسيب قرار دارند . زخمهاي سرپستانكها از سببهايي مي باشند كه موجب حذف پيش از موعد گاو مي شود . حجم پستان و وضعيت باز سرپستانكها، مزاحم گذراندن شيردوش شده و جريان شير را مختل     مي كند . ادم پستان ، زمنيه را براي ابتلاي پستان به تورم مساعد مي كند .

بعضي نژادها (جرسي و هلشتاين ) حساسترند . در هر نژاد ، بعضي از افراد مستعدتر مي باشند . معذالك ، ارثي بودن آن ضعيف است و  حدود15% مي باشد .

تليسه هايي كه درسن بيش از 30 ماهگي زايمان مي كنند ، بيشتر در معرض ابتلا هستند . هنگامي كه دوره خشكي افزايش مي يابد و گاوها چاق هستند و كمتر فعاليت بدني دارند ، خطر ابتلا بيشتراست . علت ادم پستان ،تغييرات هورموني قبل از زايمان وبويژه بالا رفتن استروژنهاي عمل كننده روي خاصيت نفوذ پذيري سلولها مي باشد . بعلاوه ، وزن رحم ، كندي درجريان برگشت خون از پستان را مساعد مي كند بالاخره ترشح كلستروم نيز داراي نقش مي باشد . از نقطه نظر غذايي، به نظر مي رسد كه نسبت زياد پتاسيم قبل از اولين زايمان يا درجريان دوره خشكي اثر سوء داشته باشد.افزايش انرژي در جيره دوره خشكي و نيز آماده شدن گاو براي زايمان همراه باافزايش ناگهاني كنسانتره از سببهاي مساعد كننده مي باشند .

اقدامات عمومي مبارزه

بر اساس حذف فاكتورهاي مساعد كننده مي باشد :

در نظر گرفتن زايمان زود در اولين زايمان (24 تا28 ماه ) ؛

مساعد كردن فعاليت بدني ماده گاوها به وسيله آزاد گذاشتن حركاتشان درست قبل از زايمان ؛

هدايت غذايي مناسب قبل از زايمان ، افزودن تدريجي كنسانتره در جريان 2 تا 3 هفته قبل از زايمان كه نبايد حداكثر از 3 كيلوگرم درروز براي گاوهاي با توليد بالا تجاوز كند .

درمان

درمان براساس دو هدف زير مي باشد :

تسكين موضعي درد و مساعد كردن رفع پرخوني به وسيله استعمال خارجي پمادهاي بويژه براساس متيل ساليسيلات . به عنوان مكمل ، گاهي كمي دوشيدن قبل از زايمان مفيد مي باشد .

فراهم كردن زمينه ازبين رفتن اكسودا به وسيله ادرار با استفاده از مدرهاي قابل تزريق  مي توان از داروهاي داراي در عين حال خاصيت مدري و كورتيكوئيد در زماني كه زايمان نزديك است و يا بلافاصله پس از زايمان استفاده كرد .

خونريزي ها

سببها ، نشانه هاي باليني و عوامل مساعد كننده

خونريزي ها عبارت از جريان خون به خارج از رگ هاي خوني مي باشند . تمام قسمت هاي بدن ممكن است دچار خونريزي شوند . در گاوها ، به ويژه در اثر سخت زاييها وبيرون افتادن رحم به خارج (پرولاپس رحم ) ، خونريزي هاي بسيار شديد اتفاق مي افتد .

اين خونريزي هاي زايماني بنا به رگ هاي پاره شده سه تيپ مي باشند :

• خونريزي داخلي عموماً در اثر پارگي سرخرگ رحمي اتفاق مي افتد ، كه به دنبال كشيدن گوساله در گردن رحمي كه كامل باز نشده ، يا در اثر پرولاپس رحم رخ مي دهد .گاو به تدريج قدرت خود را از دست مي دهد و مخاطات چشم بسيار رنگ پريده مي شوند .
• خونريزي سرخرگ مهبل در اثر پارگي فرج و مهبل .
• خونريزي سفره اي – رگ هاي كوچك رحم خونريزي مي كنند . گاو در لحظات مختلف يك لخته خوني نسبتاً حجيم به بيرون مي ريزد . كمبود كلسيم اين نوع خونريزي را مساعد مي كند .

اقدامات عمومي مبارزه

مشكلات زايماني به علت  اندازه گوساله ، وضعيت بد گوساله ( اندام يا سربرگشته ، دوقلويي ) يا آنومالي رحم (پيچ خوردگي ) ، دخالت را ايجاب مي كند .

براي اجتناب از عوارض پس از زايمان ، بايد گاو را به آهستگي از زمين بلند كرد تا رحم در وضعيت داخل شكمي قرار گيرد و از پرولاپس آن جلوگيري شود . معاينه گاو ايستاده ، وجود و يا عدم وجود خونريزي سفره اي و پارگي هاي مهم را آشكار خواهد ساخت .

درمان

– در مورد خونريزي داخلي به دنبال پرولاپس رحم ، درمان وجود ندارد . گاو بايد كشتار شود .

– در مورد پارگي سرخرگ مهبلي ، بايد دامپزشك را براي ليگاتور كردن آن باخبر كرد . در مدت انتظار تا رسيدن دامپزشك ، بايد رگ را با يك پنس خون بند فشار داد و يا در صورت نبودن پنس با دست اين كار را انجام داد .

– خونريزي هاي سفره اي نيز دخالت دامپزشك را لازم مي سازد . داروهاي ضد خونريزي مانند Etamsylate  ، Naftazone ،Pectine و ويتامين K تزريق  مي شوند .

مقاله بیماریهای گاوی