طرح توليد اسيدسولفوريک
معرفي محصول
١- نام و كد محصول -١
٩٨ مايعي بي رنگ و نسبتاً ويسكوز م ي باشد . / داراي جرم مولكولي ٠٨ (H٢SO اسيد سولفوريك خالص ( ٤
به هر نسبتي در اسيد سولفوريك حل SO اسيد سولفوريك به هر نسبتي در آب حل مي شود. همچنين ٣
مي شود و اولئوم تشكيل مي شود.
حل شده در اسيد سولفوريك بيان مي شود . مشخصات فيزيكي SO غلظت اولئوم بر حسب ميزان ٣
و همچنين دما و فشار دارد. در دماي ثابت SO٣, H٢SO اسيد سولفوريك و اولئوم بستگي به ميزان غلظت ٤
افزايش مي يابد. H٢SO دانسيته اسيد سولفوريك با افزايش غلظت ٤
١-ساختار شيميايي اسيد سولفوريك – شكل ١
اسيد سولفوريك يك اسيد قوي است كه داراي مقاومت شيميايي بالايي است . اين ماده به نامهاي
و سولفات هيدروژن نيز شناخته مي شود . اين (battery acid) اسيد باتري ،(Sulphin acid) اسيد سولفين
محصول موارد استفاده وسيعي در فرايندهاي شيميايي به عنوان عامل اسيدي، كاتاليست و عامل
دي هيدراسيون دارد.
كد آيسيك اسيد سولفوريك ٢٤١٢١٦٥١ مي باشد.
سازمان صنايع كوچك و شهركهاي صنعتي ايران اسيد سولفوريك
١-شماره تعرفه گمركي -٢
واردات و صادرات اين ماده از طريق تعرفه گمركي ٢٨٠٧ تحت عنوان اسيد سولفوريك انجام مي گيرد.
١- شرايط واردات -٣
حقوق پايه طبق ماده ( ٢) قانون اصلاح موادي از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي
جمهوري اسلامي ايران، شامل حقوق گمركي، ماليات، حق ثبت سفارش كالا، انواع عوارض و ساير وجوه
دريافتي از كالاهاي وارداتي ميباشد و معادل ٤% ارزش گمركي كالاها تعيين ميشود . به مجموع اين دريافتي
و سود بازرگاني كه طبق قوانين مربوطه توسط هيات وزيران تعيين ميشود، حقوق ورودي اطلاق ميشود.
حقوق ورودي براي اسيد سولفوريك ١٠ % ميباشد.
١ – بررسي و ارائه استاندارد -٤
١-استانداردهاي بين المللي -٤-١
اسامي برخي از استانداردهاي بين المللي موجود براي اسيد سولفوريك در زير ارائه شده است.
ASTM-E-١٠١١- استاندارد ويژگيها ٩٦ ·
BS-٣٩٠٣- استاندارد روشهاي آزمون ٧٧ ·
BS-٣٩٠٣- استاندارد روشهاي آزمون ٧٧ ·
١-استانداردهاي ملي -٤-٢
استانداردهاي ملي تدوين شده در موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران براي اسيد سولفوريك در
زير ارائه شده است.
ISIR- تعيين ويژگيهاي اسيد سولفوريك براي مصارف صنعتي ١٠٦٩ ·
ISIRI- تعيين ميزان ازت موجود در اسيد سولفوريك با مصارف صنعتي ١٠٦٣ ·
ISIRI- ويژگي ها و روشهاي آزمون اسيد سولفوريك غليظ ٢١٠ ·
سازمان صنايع كوچك و شهركهاي صنعتي ايران اسيد سولفوريك
١- قيمت توليد داخلي و جهاني محصول -٥
١-قيمت جهاني -٥-١
قيمت اسيد سولفوريك (بر پايه ١٠٠ %) در SRI بر اساس اطلاعات موجود در منابع مطالعاتي از جمله
١ ارائه شده است – مناطق عمده جهان در جدول ١
[ ١- قيمت اسيد سولفوريك (دلار بر تن) [ ٨ – جدول ١
كشور
سال آمريكا اروپاي غربي ژاپن
٥٩ ١٤-١٧ ٥٢ ٢٠٠٠
٤٦ ١٤-١٦ ٥٦ ٢٠٠١
٤٣ ٢٠-٢٥ ٥٧ ٢٠٠٢
٦١ ٣٣ ٤٥ ٢٠٠٣
٥٨ ٢٠ ٥١ ٢٠٠٤
١- قيمت داخلي -٥-٢
١٣٨٣ برابر ٢٤٠ ريال براي هر – قيمت اسيد سولفوريك توليد ي شركت پتروشيمي رازي در سال ٨٤
كيلوگرم معادل تني ٣٠ دلار مي باشد. قيمت بازار اسيد سولفوريك توليدي شركتهاي خصوصي (ب ه جز
[ پتروشيمي رازي)، برابر با ٣٢٠ ريال براي هر كيلوگرم مي باشد.[ ٨
١- موارد كاربرد -٦
به علت طيف گسترده مصرف اسيد سولفوريك، معمولا حجم مصرف اين ماده در يك كشور مي تواند به
عنوان شاخص معتبري در محاسبه روند اقتصادي يك جامعه توليدي صنعتي منظور گردد.
١ نشان داده شده – ميزان هريك از موارد كاربرد اسيد سولفوريك در مناطق مختلف جهان در جدول ٢
است.
سازمان صنايع كوچك و شهركهاي صنعتي ايران اسيد سولفوريك
[ ١- الگوي مصرف اسيد سولفوريك در جهان[ ١ – جدول ٢
موارد كاربرد درصد از كل مصرف جهان
كودهاي شيميايي ٦٠
صنايع معدني و فلزي ٤
ساير مصارف ٣٦
مجموع ١٠٠
١ الگوي مصرف اسيد سولفوريك را نشان مي دهد. – شكل ٢
كودهاي شيميايي
60%
صنايع معدني و فلزي
4%
ساير
36%
١- الگوي مصرف اسيد سولفوريك در جهان – شكل ٢
سازمان صنايع كوچك و شهركهاي صنعتي ايران اسيد سولفوريك
عمده ترين كاربرد اسيد سولفوريك در تهيه كود شيميايي فسفاته م ي باشد. توليد كودهاي شيميايي ٦٠
درصد بازار م صرف اسيد سولفوريك را به خود اختصاص داده است . صنايع معدني و فلز ي نيز در حدود ٤
درصد بازار مصرف جهاني اسيد سولفوريك را به خود اختصاص داده است.
در ادامه موارد كاربرد اسيد سولفوريك به تفكيك شرح داده شده است.
١- كودهاي شيميايي -٦-١
نرخ رشد مصرف اسيد سولفوريك در ساخت كودهاي شيميايي در آمريكا بين سالهاي ١٩٨٥ تا ١٩٩٧
٣ درصد رسيده است. / ٢ درصد بوده است و اين ميزان در طي سالهاي ١٩٩٧ تا ٢٠٠٤ به حدود ٩ / حدود ٢
اسيد سولفوريك در توليد اسيد فسفريك، كود سولفات آمونيوم و كود سوپر فسفات نرمال (ساده) به صورت
مستقيم مصرف مي گردد. اسيد فسفريك خود ماده اوليه توليد كودهاي مختلف فسفاته است.
الف) اسيد فسفريك
مورد (Wet Process) بخش عمده اسيد سولفوريك جهان جهت توليد اسيد فسفريك از فرايند مرطوب
استفاده قرار مي گيرد. شايان ذكر است كه در توليد اسيد فسفريك كوره اي از اسيد سولفوريك به عنوان
ماده اوليه استفاده نمي شود. البته در سالهاي اخير حجم بالاي توليد اسيد فسفريك از فرايند مرطوب موجب
شده است تا اسيد فسفريك توليد شده از اين فرايند خالص سازي شده و علاوه بر توليد كودهاي شيميايي
در صنايع ديگر نيز بجاي اسيد فسفريك كوره اي نيز مورد استفاده قرار گيرد.
باتوجه به بالا بودن ميزان توليد اسيد فسفريك جهان از اسيد سولفوريك، بازار اسيد سولفوريك بسيار
تحت تأثير بازار جهاني اسيد فسفريك و كودهاي شيميايي توليدي از آن قرار دارد.
ب) كود سولفات آمونيوم
بخشي از اسيد سولفوريك جهان در توليد كود سولفات آمونيوم مصرف مي گردد . در اين فرايند از
آمونياك و اسيد سولفوريك استفاده مي شود.