فایل مارکت

تحقیق مکانیک کولیس ورنیه

كوليس ورنيه
كوليس ورنيه از متداولترين و پركاربردترين وسايل اندازه گيري است كه در صنعت تراشكاري و قالبسازي ، هنگام ساخت قطعات با دقت بالا ، از آن استفاده مي شو د . شكل 1 ، نمونه اي از اين وسيله را نشان مي دهد .

با توحه به شكل فوق ، مي توان قسمتهاي مهم يك كوليس را چنين معرفي كرد :
خط كش
ورنيه
پيچ قفل كننده
فك هاي ثابت ( شاخك هاي ثابت )
فك هاي متحرك ( شاخك هاي متحرك )
زبانه عمق سنج
1-2- كاربرد قسمتهاي مهم كوليس
1-1-2- خط كش :
خط كش كوليس ، معمولاٌ در دو سيستم ميليمتري و ااينچي تقسيم بندي شده است ، كه معمولاٌ قسمت پائين آن ميليمتري و قسمت بالايي اينچي مي باشد . قسمت ميلي متري معمولاٌ داراي دقتي معادل 1 ميلي متر و قسمت اينچي آن اينچ دقت دارند ( منظور از دقت ، كمترين فاصله بين دو تقسيم روي خط كش مي باشد ).
2-1-2- ورنيه :
ورنيه ، در واقع كشويي است كه روي خط كش حركت مي كند و مثل خط كش كه داراي تقسيمات ميلي متري و اينچي مي باشد ، داراي تقسيماتي تقريباٌ اينچنين مي باشد ؛ معمولاٌ قسمت پائين ورنيه ، ميلي متري و بالاي آن تقسيمات اينچي وجود دارد . با توجه به تقسيمات ورنيه و خط كش ، مي توان دقت كوليس را بدست آورد . البته اين دقت ، معمولاٌ روي ورنيه نيز حك شده است و با توجه به آن مي توان اندازه هاي گرفته شده را به سادگي قرائت كرد .
2-1-2 – پيچ قفل كننده :
با اين پيچ ، مي توان كوليس را در هر نقطه اي كه اندازه گيري انجام گرفته ، قفل كرده و مقدار صحيح را به طور دقيق قرائت نمود .
4-1-2- شاخك هاي ثابت :
به كمك اين شاخك ها ميتوان اندازه گيري هاي داخلي يا خارجي را انجام داد . در واقع از اين شاخك ها به عنوان يك تكيه گاه براي قطعه استفاده مي شود .
5-1-2- شاخك هاي متحرك :
اين شاخك ها متصل به ورنيه اند كه با حركت آن ، به عقب يا جلو كشيده مي شوند . هنگام اندازه گيري ، اين شاخك ها به قطعه نزديك مي شوند .
6-1-2- زبانه عمق سنج :
با كمكاين زبانه مي توان عمق بعضي از سوراخ ها ، پله ها و قطعاتي از اين قبيل را اندازه گيري نمود . شكل 2 علت شكستگي انتهاي اين زبانه را مشخص مي نمايد .

با معرفي و شناخت قسمت هاي اصلي كوليس ، مي تو.ان كاربرد سه گانه آن را در شكل زير مشاهده نمود . كاربرد صحيح شاخك ها و زبانه عمق سنج از اهميت خاصي برخوردار است .

همانگونه كه گفته شد ، كوليس ها در دو سيستم اينچي و ميليمتري ساخته شده و در اختيار صنعتگران قرار گرفته ، كه امروزه به خاطر سهولت در خواندن مقادير ؛ و رواج سيستم ميليمتري ، بيشتر به قسمت ميليمتري پرداخته شده است .
2-2- خواندن كوليس
براي خواندن كوليس ، مراحلي را بايد انجام داد كه عمدتاٌ به شرح زيرمي باشد:
ابتدا بايد از روي ورنيه كوليس ، دقت كوليس را مشاهده و به خاطر سپرد . البته در بعضي از كوليس ها دقت آن نوشته نشده ، كه از روي كاتالوگ مربو طه مي توان آن را يافت و برا ي هميشه ، هنگام اندازه گيري منظور داشت .
حال كوليس را بايد به اندازه اي دلخواه باز ، يا قطعه كاري را بين فك ثابت و متحرك آن قرار داد . اگرخط صفر ورنيه ، در راستاي يكي از خطوط اصلي خط كش قرار گرفت ، عدد خونده شده ، همان مقدار اندازه گرفته شده است . شكل 4 اين حالت را نشان مي دهد .

بيشتر اوقات ، صفر ورنيه مابين دو حط اندازه از خط كش قرار مي گيرد . در اين حالت عددي كه صفر ورنيه از آن گذشته بايد يه عنوان عدد صحيح خوانده شود . حال بايد به ورنيه نگاه كرد و به خطوط آن دقت نمود كه كدامشان با يكي از خطوط خطكش در يك راستا قرار گرفته اند . حال بايد تعداد خطوط سمت چپ اين دو خط همراستا را از روي ورنيه شمرد و آن را در دقت كوليس ضرب كرده حاصل را با عدد صحيحي كه قبلاٌ خوانده شده جمع نمود . عدد به دست آمده ، مقدار اندازه گرفته شده است . شكل زير نيز اين حالت را نشان مي دهد .

شكل فوق را مي توان چنين توضيح داد :
از قبل مي دانيم كه دقت كوليس 1/0 ميليمتر مي باشد .
صفر ورنيه از عدد 91 ميليمتر عبور كرده است ، پس عدد 91 را بايد به خاطر سپرد .
پنجمين خط ورنيه ، با يكي از خطوط خط كش در يك راستا قرار گرفته است . بنابراين بايد عدد پنج ورنيه را در 1/0 كه دقت كوليس مي باشد ضرب كرد :
مقدار بدست آمده با عدد صحيح جمع مي شود كه حاصل آن 5/91 ميليمتر مي باشد .
تفاوت اين دو كوليس در اين است كه اولاٌ دقت آن ها معمولاٌ اينچ بوده ثانباٌ فاصله هر خط معمولاٌ اينچ است.
در شكل بالا نيز اين مراحل انجام مي شود :
مي دانيم كه دقت كوليس اينچ است .
صفر ورنيه از خط اول خط كش گذشته ، و مي دانيم فاصله هر خط روي خط كش اينچ است .
ششمين خط ورنيه ، با يكي از خطوط خط كش در يك راستا قرار گرفته است . بنابراين ، بايد عدد 6 را در دقت كوليس كه مي باشد ضرب كرد ، كه مقدار اينچ به دست مي آيد .
مقدار بدست آمده را بايد با عدد جمع كرد :

در واقع اندازه گرفته شده برابر اينچ است .
3-2 – طرز استفاده از كوليس
براي اندازه گيري قطعات ، ابتدا دهانه كوليس را بايد بيش از اندازه قطعه مورد نظر باز كرده و قطعه را در داخل شاخك هاي كوليس قرار داد ( شكل 8 الف ) . قطعه بايد به شاخك ثابت تكيه داده شود ، سپس به كمك شست ، كشويي را به طرف قطعه حركت داده تا جايي كه شاخك متحرك با قطعه برخورد كند ( شكل 8 ب ) .بايد دقت ككرد كه پس از برخورد شاخك متحرك به قطعه ، فشار بيش از حد به كشويي وارد نشود ، زيرا ممكن است قطعه نرم بوده و لبه چاغويي كوليس داخل قطعه نفوذ پيدا كند كه نتيجتاٌ اندازه بدست آمده ، مقدار صحيح نخواهد بود و البته فشارهاي بي اندازه ، باعث پيدايش لقي در قسمت هاي متحرك كوليس نيز خواهد شد .
تحقیق مکانیک کولیس ورنیه