زبان شناسي چيست

زبان شناسي چيست

سطوح زبان شناسي :

1) واچ شناسي : مطالعه صداهاي زبان و قواعد تركيب آنها به منظور ساخت هاي آوايي زبان

2) دستور زبان : صرف – نحو

3) معنا شناسي : بررسي معنا انواع تك واژه ها ، كلمه و ….

بررسي حوزه ي معنايي كلمه ها (تضمن، ترادف ، تضاد)

هنگام مطالعه ي زبان فارسي درسطح واچ شناسي در مي يابيم كه اين زبان 29 واچ دارد و واچ هاي مزبور طبق قواعد اين زبان با هم تركيب مي شوند و ساخت هايي آوايي مي سازند.

واچ ها آواهاي زبان هستند . واچ آوايي است كه مي تواند در يك سخت آوايي جانشين آواي ديگر شود و آن ساخت را به ساخت ديگري تبديل كند. مثلاً آواي «ر» كه مي تواند در ساخت آوايي «زاد» جانشين آواي «د» شود و آن را به ساخت آوايي «زا» تبديل كند. نظام آواي از همين واچ ساخته شده است.

 

زبان شناسي

زبانشناسي عبارت است ازبررسي علمي زبان البته قبل از اينکه علم زبانشناسي             بوجودآيد زبان بررسي مي شد اما به صورت علمي يعني مشاهده، توصيف و                  تحليل بعد ازعلم زبانشناسي مورد توجه قرار گرفت.

      يکي از مباحث اصلي زبانشناسي واجشناسي است.

واجشناسي چيست؟ بشر از طريق توليد آواهاي معني دار با يکديگر ارتباط برقرار             مي کند. پس چنانچه کسي عطسه کند اگر چه مفهوم غير زباني آن به منزله ي                 نوعي ناراحتي جسمي است از آواهاي نا مفهومي است که در زبان شناسي مد نظر            نمي باشد.

در واج شناسي به تجزيه و تحليل و توصيف آواهاي معني دار زبان انسان مي پردازد.

واج چيست؟ واج آوايي است که گوينده ي بومي يک زبان آن را جز معني داري از

زبان خود مي داند و مي تواند به وسيله ي آن کلمات را از يکديگر تميزدهد مثلا

در زبان فارسي کلمه هاي «پدر»و«پسر» از هم متمايز و داراي دو معني جدا هستند

وشخصي که زبان مادري او فارسي است مي تواند اين دو واژه را خارج از بافت سخن       صرفا به وسيله ي فرق بين آواهاي “د”و”س”از يکديگر تشخيص دهد.

پس مي توان گفت واج کوچکترين واحد صوتي در نظام واجي يک زبان است که بتواند       با جابه جا شدن، تمايز معنايي ايجاد کند مثلا کلمه “مار”(mar) داراي سه واج وکلمه       “مرد” (mard)داراي چهار واج است که واج “a”درکلمه مرد مستتر است.

با اين اوصاف زباني که فاقد  هر نوع واج است همان زبان اشاره اي مي باشد که يکي       از جالبترين پديده هاي جامعه شناسي زبان است اگرچه” اشاره ” زبان بين المللي       نيست به نظر مي رسد که اين زبان مي توانست زباني بين المللي باشدزيرا زبان اشاره       لال بازي نيست بلکه به تمام معني زباني است با نحو ومعني شناسي خاص خود که       اکنون زبان شناسان به  تحقيقات وسيعي در آن سرگرمند.

تک واژ:

کوچکترين واحد معني دار در هر زبان را تک واژ گويند براي مثال ،کلمه ي دانشگاه         داراي سه تک واژ “دان” و”ش”و”گاه” مي باشد.

مصوت (واکه) : واحدي تمايز دهنده در نظام آوايي يک زبان که به هنگام تلفظ باهيچ         مانعي برخورد نمي کند.  ً  ٌ ٍ  َ   ِ   ُ

صامت (همخوان) : واحدي تمايز دهنده در نظام آوايي يک زبان که به هنگام تلفظ در      مسير دهان با مانعي برخورد مي کند مانند “د- ز – ت و…”

واک : کيفيتي است صوتي که از طريق لرزش تار آواها ايجاد مي شود.

وکدار: آوايي که در هنگام تلفظ آن تارهاي صوتي به لرزه در مي آيند مانند” ب  –  د –      گ-و -ز – ژ -خ – م – ن – ر -ي و همه ي مصوت ها که واکدار هستند ”

بي واک : آوايي که در تلفظ آن تارهاي صوتي به لرزه در نمي آيند مانند” پ – ت – ک      – ق-ف -س -ش -ح – چ ”

چگونگي تشخيص آواي واکدار و بي واک:

چنانچه برگه کاغذي را در برابر دهان قرار دهيم اگر واج بي واکي را از دهان خارج      کنيم برگهع ي کاغذ بيشتر به لرزش در مي آيد واگر واج واکداري از دهان خارج کنيم      برگه کاغذ کمتر به لرزش در مي آيد.

حسن ختام اينکه هدف اساسي واجشناسي عبارت است ازارائه ي صورت واجي      تکواژها ويک رشته قواعد مرتب که بتواند قوانين کلي واجي زبان وصورت آوايي آن      را تعيين کنند.

زبان شناسي چيست

پاسخ دهید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.